“Karsan sadece Avrupa’da değil, dünyada tercih edilen bir marka olma yolunda ilerliyor”
Karsan CEO’su Okan Baş, Türkiye’de ve dünyada elektrikli araçların dönüşümünü ve Karsan’ın hedeflerini Enerji Petrol Gaz’a anlattı.
Karsan CEO’su Okan Baş, gazetemize özel yaptığı açıklamalarda, “Pazarın tümüne hitap ediyoruz ve Avrupa’da ilk beş oyuncudan biri olmayı hedefliyoruz. En önemlisi de 2022 yılında ciroda, karlılıkta, istihdamda, Ar-Ge kapasitesinde mevcut durumumuzu ikiye katlayacağız. İstihdam alanında özellikle kadın çalışanlara vereceğimiz destekle, çalışan sayımızı artıracağız. Özetle, bu yıla ilişkin Karsan’ın hedefi çarpı iki” dedi.
‘SON 5 YILDIR BÜYÜK BİR DÖNÜŞÜM YAŞIYORUZ’
Öncelikle Karsan olarak elektrikli araçlara geçişte geliştirdiğiniz stratejiler nelerdi ve nasıl bir süreçten geçtiniz?
Karsan olarak; markamızın, geleceğin otomotiv dünyasında teknolojinin kullanılması noktasında rakiplerinden bir adım önde olması için çalışıyoruz. Bu vizyonumuzun iki tane önemli adımı var. Birincisi; dünyada önemli bir konuma gelmek için ilerleyen bir marka olma hedefi… Bu kapsamda önce Avrupa sonra Kuzey Amerika’da sürdürülebilir bir büyümeyi hedefliyoruz.
Vizyonun ikinci adımında da geleceğin teknoloji çözümlerine öncü konuma sahip bir marka olma hedefi yer alıyor. “Hep bir adım önde olma” söyleminin altında yatan da bu. Geleceğin teknoloji ve iş birliklerinde bunu tek başımıza değil, önemli iş birlikleriyle başarmayı amaçlıyoruz. Kısa ve orta vadede Karsan markalı ürünlerle global pazarda var olmayı istiyoruz. Ayrıca, Karsan markalı ürünlerin dışında kendi endüstriyel dünyamızda, kapasitemizi verimli kullanmak adına global markalarla üretim ortaklıkları, iş birlikleri yapmayı amaçlıyoruz.
Son 5 yıldır büyük bir dönüşüm yaşıyoruz. Karsan da vizyonu çerçevesinde geleceğe doğru dönüşen, sürekli kendini geliştiren bir marka haline geldi. Peki, bu dönüşüm nedir? Otomotiv sektörü dünyada köklü bir değişimden geçiyor, ezberler bozuluyor. Son 3-4 yıldır otomotivin kalbi içten yanmalı motorlardan, elektrikli hale dönüşüyor. Karsan olarak biz de bu dönüşümün en önemli bölümü olarak 2018’de JEST modelimizin elektriklisi e-JEST’in lansmanını yaptık. Bir sene sonra da e-ATAK’ı devreye aldık. Bu iki ürünü bir yıl gibi kısa sürede devreye almak çok büyük bir iş. Vizyonumuzda da aktardığımız gibi gelecek teknolojilerinin öncü uygulayıcısı olmayı hedefliyoruz. Bu anlamda e-JEST ve e-ATAK bizi bu vizyona götüren ilk iki ürünümüz.
Yine vizyonumuzdaki öncü iddiamız elektrikli ürünlerimiz, otonom araçlara öncü olarak devam edecek. Bizim için elektrikli araçlar bir ara istasyon. Bizim asıl hedefimiz toplu ulaşımda var olduğumuz alanda ürünlerimizi elektrikli yaparken, gelecekte sürücüsüz hale geleceğini bilerek bunları yapmak. Bir anlamda orta vadede ürünlerimizin otonom olmasını düşünerek işlerimizi yürütüyoruz. Otonom sürücüsüz araçlara da ulaştığımızı ve bunları da ortaya koyduğumuzu hep beraber görüyoruz. Bu gerçekten çok önemli bir iddia, çok önemli bir değişim. Otomotivde kartlar yeniden karılıyor ve elektrikli gelişim vizyonumuz e-Volution ile Karsan markasını Avrupa’da ilk 5’te konumlandırma yolunda heyecanla çalışmaya devam ediyoruz. Ürünlerimizin önce elektrikli sonra da elektrikli otonom olmasına yönelik bir altyapı için çabalıyoruz. Bu anlamda Otonom e-ATAK’ı geliştirdik. İlk sürücüsüz otonom aracımızın lansmanını gerçekleştirdik.
Ürün lansmanlarının ilkini 2018’de e-JEST, 2019’da e-ATAK ile yaptıktan sonra geçen senenin Eylül ayında da e-ATA ailesinin tanıtımını gerçekleştirdik. Bu lansmanı yaparak, 6 metreden 18 metreye kadar ürün gamını tamamen elektrikli yapan Avrupa’nın ilk ve tek markası olduk. Ürünlerimize çok güveniyoruz çünkü konvansiyonel olarak doğmuş ürünlerin sonradan dönüştürülmüş sistemleri değil direkt elektrikli olarak doğan ürünler. Tamamen elektrikli olarak tasarımı yapılmış, tüm özellikleri buna göre tasarlanmış bir ürün.
‘TÜRKİYE’DEKİ İLK ELEKTRİKLİ ARAÇ SİPARİŞİ İÇİN İMZAMIZI ATTIK’
Otomotiv sektörü içten yanmalı motorlardan, elektrikliye doğru dönüşüyor. Türkiye elektrikli araçlar konusunda sizce nerede ve Türkiye’de elektrikli otobüsleri ne zaman göreceğiz?
Türkiye’deki elektrikli pazarı açıkçası beklentimizden daha hızlı ilerliyor. İstanbul, Ankara, Eskişehir, İzmir, Mersin ve Kocaeli gibi belediyelerden ilgi var. Bu belediyelerde 12 m’lik e-ATA aracımız şu anda roadshowda deneniyor ve tepkiler çok olumlu. Önümüzdeki yıllarda elektrikli otobüsleri daha sık yollarda görebileceğimizi düşünüyoruz. Kısa bir süre önce Antalya Büyükşehir Belediyesinin 2 adetlik e-ATAK ihalesini kazanarak Türkiye’deki ilk elektrikli araç siparişi için imzamızı attık.
‘SON 3 YILDA TÜRKİYE’NİN ELEKTRİKLİ OTOBÜS VE MİNİBÜS İHRACATININ YÜZDE 90’A YAKININI GERÇEKLEŞTİRDİK’
2021 yılınız nasıl geçti ve bu yılki hedeflerinizi anlatır mısınız?
Karsan olarak; 2021 yılını yüzde 30 büyüme ile kapattık ve 2.1 milyar TL’lik ciro elde ettik. Bu rakamın yüzde 70’i de ihracat rakamlarını oluşturuyor. Yine geçen yıl elektrikli araç satış ciromuzu da ikiye katladık. 2020’de 213 milyon TL olan bu rakamı, 2021’de 402 milyon TL’ye çıkardık, karlılığımız da iki katına yükseldi. Ayrıca geçtiğimiz yıl elektrikli araç projelerinde ilklere imza attık. e-JEST modelimiz 51% segment payı ile 2021’de ikinci kez Avrupa elektrikli minibüs pazarının lideri oldu. e-ATAK modelimiz ile Avrupa pazarında 8-9 m elektrikli midibüs sınıfında yüzde 30’luk bir pazar payı elde etmeyi başardık. Avrupa’nın 16 farklı ülkesinde hizmet veren elektrikli araçlarımız sayesinde toplu taşımanın önemli oyuncularından olmayı başararak, son 3 yılda Türkiye’nin elektrikli otobüs ve minibüs ihracatının yüzde 90’a yakınını gerçekleştirdik.
‘BU YILA İLİŞKİN KARSAN’IN HEDEFİ ÇARPI İKİ’
Karsan olarak bu yıl da geliştirdiğimiz yenilikçi ürünlerimizle ulaşımın geleceğine yön vermeye devam etmeyi hedefliyoruz. Bu kapsamda elektrikli araçlarda en az iki kat büyümek istiyoruz. Pazarın tümüne hitap ediyoruz ve Avrupa’da ilk beş oyuncudan biri olmayı hedefliyoruz. Ayrıca Kuzey Amerika’ya da Avrupa’daki gibi e-Jest ile gireceğiz. Hazırlıklarımız devam ediyor. En önemlisi de 2022 yılında ciroda, karlılıkta, istihdamda, Ar-Ge kapasitesinde mevcut durumumuzu ikiye katlayacağız. İstihdam alanında özellikle kadın çalışanlara vereceğimiz destekle, çalışan sayımızı artıracağız. Özetle, bu yıla ilişkin Karsan’ın hedefi çarpı iki.
‘TOPLU ULAŞIMDA OTONOM ARAÇLAR ÇOK DAHA HIZLI GELİŞECEK’
Ar-Ge tarafındaki mevcut durumunuz ve hedefleriniz neler?
“Mobilitenin Geleceğinde Bir Adım Önde Olmak” vizyonu ile hareket ediyoruz. Vizyonumuz kapsamında da geleceğin teknolojiklerine yönelik yatırımlarımıza ara vermeden devam ediyoruz. Aslında bu doğrultuda olmayan bir teknolojiyi yaratma meşguliyetinde değiliz, yeni batarya üretmek gibi bir hedefimiz yok. Biz gelecekte müşterimizin faydasına olacağını düşündüğümüz teknolojilerin etkili kullanımına odaklanıyoruz. Otonomun toplu ulaşımda çok daha hızlı gelişeceğini biliyoruz, özellikle toplu ulaşımda otonom, (sürücüsüz) araçlar çok daha hızlı gelişecek. Bu alanın önemli bir potansiyel taşıdığına inanıyoruz.
‘KARSAN İLK DEFA RENAULT İLE BİNEK ARAÇ ÜRETİMİ YAPACAK’
Global markalar adına da üretim gerçekleştirdiğinizi biliyoruz. Buradaki gelişmelerden bahseder misiniz? Orta vadede pazarda neler hedefliyorsunuz?
Karsan, kurulduğu 1981 yılından bu yana ticari araç segmentinde kendi markası da dahil, dünyanın önde gelen markaları için üretim yapıyor. Tarihimiz boyunca Türkiye otomotiv sanayiinin gelişimine tanıklık ettik. Karsan bugüne kadar dünyanın büyük markalarıyla proje bazında birçok ortaklıklar, projeler geliştirdi, bu doğrultuda üretimler yaptı.
İçerisinde Renault Truck, Hyundai ve Peugeot’nun da olduğu markalara şimdi de Renault Megane Sedan eklendi. Bu projede Karsan tesislerinde yıllık 55 bin adetlik bir üretimden bahsediyoruz. Karsan da ilk defa Renault ile binek araç üretimi yapacak. Bu çok önemli çünkü binek araç standartlarının ticari araçlara göre çok daha yüksek olduğunu düşünüyoruz, bu bizi geliştirecek bir durum.
“OTONOM ARAÇLAR ÖZELLİKLE ŞEHİR İÇİ TOPLU TAŞIMADA KULLANILIYOR”
İlk sürücüsüz otonom aracınızın lansmanı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Külliye’de gerçekleştirilmişti. Bu aracın şu an Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde kullanıldığını biliyoruz. Peki, bu araç başka hangi alanlarda kullanılabilir ve Karsan Otonom e-Atak ile ilgili başka projeleriniz var mı?
Otonom araçlar, otomatik kontrol sistem donanımları sayesinde insan faktörüne ihtiyaç duymadan yolu, trafik durumunu ve çevre şartlarını algılayarak gidebilen araçlar olması sebebiyle özellikle şehir içi toplu taşımada kullanımı öne çıkıyor. Karsan Otonom e-ATAK’ın araç, yaya veya diğer objelere ait ayrımı kolayca gerçekleştirmesi, sahip olduğu termal kameralar sayesinde ışık ve hava koşullarından etkilenmeden aracın etrafındaki canlıların sıcaklık değişimlerini algılayıp, buna göre tespitte bulunabilmesi ve böylece yayalara, diğer canlılara karşı ekstra güvenlik sağlaması sebebiyle şehir için ulaşımda tercih ediliyor. Amerika ve Avrupa’nın gerçek yol koşullarına hazır ilk seviye 4 otonom özelliklerine sahip otobüsünü, ilk olarak Avrupa’da Romanya’ya teslim etmiştik. Kuzey Avrupa pazarına ilk ihracatımızı ise 8 metrelik elektrikli otonom otobüsümüz e-ATAK ile Norveç’e gerçekleştirdik. Teslimatını yaptığımız aracımızın Avrupa’da şehir içinde ilk kez gerçek yolcu taşıyacak otonom teknolojili bir otobüs olması sadece Karsan için değil Türk otomotiv sanayi için de çok büyük bir anlam taşıyor. Ayrıca şu anda Amerika’da Michigan State Üniversitesi’nde de Otonom e-ATAK rota çalışmalarını sürdürüyor, Nisan sonuna doğru aktif olarak öğrenci ve öğretim görevlilerini taşımaya başlayacak.
‘E-JEST’İN ARDINDAN, KARSAN E-ATAK’IN DA AVRUPA’DA SEGMENT LİDERLİĞİNİ YAKALAMASI MUTLULUK VERİCİ’
Türkiye’den Avrupa’ya yaptığınız ihracattan biraz bahsedelim. Kaç tane araç sattınız ve geri dönüşler nasıl oldu?
Geçen sene 330 Karsan ürününü Avrupa’ya sattık. İtalya’da 80 adet e-ATAK için Consip ile çerçeve bir anlaşma yaptık ve 7 farklı operatörden ilk 38 adetlik siparişleri aldık. Ayrıca İtalya’da ilk kez bir kamu kurumu olan Cagliari Belediyesi’nin 4 adet e-ATAK ihalesini kazandık ve bu yıl teslimatı da yapacağız. Almanya’da ise ilk kez kamu kurumu olan Weilheim Belediyesi’ne 5 adet e-ATAK teslimatı gerçekleştirdik. İlk kez Lüksemburg pazarına e-ATAK ile giriş yaptık. Karsan e-ATAK’ın sürücüsüz versiyonuyla Michigan State Üniversitesi’nde ve Norveç’te gerçek trafik koşullarında yolcu taşımak üzere deneme sürüşlerimiz devam ediyor. Bulgaristan’ın ilk elektrikli minibüsü olan, Meksika’da dahi Metrobus Bebe ismi ile benimsenen e-JEST’in ardından, Karsan e-ATAK’ın da Avrupa’da segment liderliğini yakalaması mutluluk verici. Romanya, Norveç ve Amerika’ya otonom araçlar sattık. Avrupa’daki Karsan markalı elektrikli araç filosunu 300 adedin üstüne çıkarttık.
Markamıza yönelik farkındalığı artırmak adına aralıksız çalışıyoruz. Bugün Google’a 16 ülkede ‘electric bus’ yazıldığında Karsan markası ilk üçte çıkıyor. Bu çok önemli bir gelişme. Bu artık Karsan’ın sadece Avrupa’da değil, dünyada tercih edilen bir marka olma yolunda ilerlediğini gösteriyor.