“Bütün olayların ana nedeni piyasadaki büyük arz/talep dengesizliği”
FGE Petrol Talep Tahmin Direktörü Cüneyt Kazokoğlu, Amerikan Batı Teksas tipi (WTI) petrol fiyatlarındaki tarihi düşüşle ilgili Petroturk’e değerlendirmeler yaptı.
Facts Global Energy (FGE) Petrol Talep Tahmin Direktörü Cüneyt Kazokoğlu, tüm zamanların en yüksek düşüşünü yaşayan Amerikan Batı Teksas tipi (WTI) petrol fiyatlarını Petroturk’e değerlendirdi.
“NEGATİF WTI’NIN İKİ YAPISAL NEDENİ VAR”
“Petrol piyasalarında tarihi bir günde, Amerikan Batı Teksas tipi (WTI) ham petrol günü varili neredeyse eksi 40 dolar ile kapadı. WTI dünyadaki üç gösterge petrolden biri, diğer ikisi Brent ve Dubai petrolleri. WTI negatif fiyatlara indiği esnada, Brent varili 26 dolarda, Dubai de varili 24 dolarda seyrediyordu.
Negatif WTI’nin iki yapısal nedeni var: Birincisi genel petrol piyasaları ile ilgili. Petrol piyasalarında Covid-19 ile mücadele kapsamındaki karantina uygulamaları neticesinde oluşan talep çöküşü çok büyük bir arz fazlası yaratmış durumda. Bu arz fazlası, üretim devam ettiği sürece depolara gidiyor. Haliyle depo kapasitesi sınırlı.
İkinci etken WTI fiyatının oluşma şekli. WTI, ABD’nin Oklahoma eyaletinin Cushing şehrinde fiyatlanıyor. Cushing, dünyanın en büyük petrol depolama merkezi ve ABD içindeki boru hatları kavşağı. Buraya Teksas’tan, ABD’nin kuzeyinden, Kanada’dan gelen ham petrol gene boru hatları ile Meksika Körfezi’ne iniyor, ya rafinerilerde işleniyor ya da tankerlere yükleniyor. Petrol piyasasındaki arz/talep dengesizliği nedeniyle Cushing depoları da fazlasıyla dolu durumda.
WTI petrolünü alıp satanların çok büyük bir kısmı “kağıt variller” alıp satarlar, kontratın son günü gelmeden ellerindeki petrolü daha ileri bir kontrat ile değiştirirler, fiziki variller ile muhatap olmazlar. Yalnız zamanında değiştirilmeyen kontrat, fiziki varil teslim zorunluluğu getirir. Bugün yaşadığımız son günü yarın olan Mayıs ayı kontratını, depoların dolu olması nedeniyle kimsenin almak istememesinin sonucu. Kabaca ifade etmek gerekirse, kontrat sonunda gelecek fiziki petrolü koyacak yer yok. Dolayısıyla bu da satıcının üzerine para vermesi demek olan negatif fiyat ile sonuçlandı.
Her ne kadar, Brent ve Dubai gösterge petrollerinin “normal” seyrediyor olması, yaşadığımızın WTI kontratına has nedenlerden ötürü gerçekleştiğinin kanıtı olsa da, bütün bu olayların altındaki ana neden petrol piyasalarındaki büyük arz/talep dengesizliği.”