60 bin tonda lisans iptali
Enerji Petrol Gaz’ın özel sektör kaynaklarından edindiği bilgilere göre EPDK, 2019 yılında 60 bin ton satış yükümlülüğünü yerine getirmeyen 40’tan fazla akaryakıt dağıtım şirketinin lisansını 31 Aralık 2020 tarihi itibariyle iptal etti.
Gazetemizin ulaştığı EPDK kaynakları ise tanınan geçiş dönemine rağmen 60 bin ton akaryakıt satışını gerçekleştiremeyen şirketlerin lisanslarının sona erdirilmesinin, Kanuna ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olduğu gibi piyasa işleyişinin iyileştirilmesi açısında da oldukça önem taşıdığına dikkat çektiler.
Petrol piyasasında bugün itibarıyla toplam 6 adet Rafinerici lisansı bulunduğuna ve Türkiye’nin yıllık 40 milyon tonluk bir ham petrol işleme kapasitesiyle birlikte rafinaj konusunda önemli bir merkez haline geldiğini ifade eden EPDK kaynakları konuya ilişkin olarak gazetemize şu değerlendirmelerde bulundu: “Petrol piyasasında Eylül 2020 sonu itibariyle; 6 rafinerici, 77 dağıtıcı lisansı, 34 iletim lisansı, 13 işleme lisansı, 75 taşıma lisansı, 93 depolama lisansı, 130 madeni yağ lisansı, 31 serbest kullanıcı lisansı, 67 ihrakiye teslimi lisansı ve 13 bin 71 bayilik lisansı olmak üzere toplam 13 bin 597 lisans bulunmaktadır.
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna (EPDK) petrol piyasası faaliyetlerinin istikrarlı bir şekilde sürdürülmesine yönelik olarak düzenleme, yönlendirme, gözetim ve denetim görevleri verilmiştir. EPDK 16 yılı aşkın süredir bu görevleri başarıyla sürdürmektedir. Özellikle tüketicinin kaliteli akaryakıta en yüksek hizmet standartları ile ulaşır hale gelmesi yapılan çalışmaların en anlamlı sonucu olarak karşımıza çıkmaktadır. EPDK’nin düzenlemeleri ve yönlendirmesi doğrultusunda ve akaryakıt sektöründe yer alan şirketlerin de özverileri çalışmaları neticesinde tüketicilerin gönül rahatlığı ile ülkemizdeki tüm istasyonlardan akaryakıt alabilmeleri yönünde çok ciddi mesafe kaydedilmiştir.”
GEÇİŞ DÖNEMİNİ TAMAMLAYAN VE 60 BİN TON ŞARTINI KARŞILAYAMAYAN ŞİRKETLERE YÖNELİK SORUŞTURMA BAŞLATILDI
Kanunun koyduğu amaç ve kriterler kapsamında, dağıtım şirketlerinin, lisanlarını almalarını takip eden ve iki yıla kadar uzayan geçiş dönemi sonrasında piyasada belirli bir pazar payına sahip olma zorunluluğu bulunduğunun altını çizen kaynaklar, “Bu süre içinde şirketlerin gerekli yatırımları gerçekleştirerek bayilik ağını 60 bin ton ürün satacak hale getirmeleri zorunludur. 5-10 bayi ile çok düşük miktarda akaryakıt satışı gerçekleştiren dağıtım şirketleri; piyasada rekabete herhangi bir katkı sağlamadıkları gibi sektörün kurumsallaşmasına da engel olmaktadır.
Her yıl olduğu gibi 2020 yılı içinde de geçiş dönemini tamamlamış lisans sahiplerinin akaryakıt satışları incelemeye alınmıştır. İzleyen dönemde 60 bin ton akaryakıt pazarlama hedefini gerçekleştiremeyen şirketlere ilişkin soruşturma başlatılarak hukuken geçerli bir sebebi olmayanlar hakkında mevzuatta öngörülen idari yaptırımlar uygulanmıştır. Konuya ilişkin hukuki süreç halen devam etmektedir” dedi.
LİSANSLARIN İPTALİ KANUNA UYGUN OLDUĞU GİBİ PİYASA İŞLEYİŞİNİN İYİLEŞTİRİLMESİ AÇISINDAN DA ÖNEM TAŞIYOR
Petrol piyasasına yatırım yapan firmaların haklarının korunması, düzenleme kaynaklı maliyetlerin en aza indirilebilmesi, tüketicinin güvenli ve kaliteli akaryakıta erişiminin en üst seviyede tutulması hedefleri doğrultusu hale geldiği ifade edildi. Ayrıca tanınan geçiş dönemine rağmen 60 bin ton akaryakıt satışını gerçekleştiremeyen şirketlerin lisanslarının sona erdirilmesinin Kanuna ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olduğu gibi piyasa işleyişinin iyileştirilmesi açısında da oldukça önem taşıdığına vurgu yapıldı.
AMAÇ PİYASADA KATMA DEĞER YARATAN FİRMALARIN BULUNMASINI TEŞVİK ETMEK VE TÜKETİCİNİN KARŞISINDA KURUMSAL ŞİRKETLER BULMASINI SAĞLAMAK
Bununla birlikte gelinen nokta hiçbir zaman yeterli görülmediğini ve hem akaryakıt hem de hizmet kalitesinde daha da iyi noktalara varılmasının EPDK’nın hedefleri içinde yer almaya bundan önce olduğu gibi bundan sonra da devam edeceğine dikkati çeken kaynaklar, “Bu noktada, petrol piyasasında akaryakıt dağıtımı yapan şirketler için çeşitli teknik ve ekonomik kriterlerin getirilmesi belirli bir ölçeğin üzerinde, ekonomik olarak güçlü ve sektörde kalıcı şirketlerin oluşması açısından büyük önem taşımaktadır.
Bu kriterlerin en önemlilerinden biri de Petrol Piyasası Kanunu’nda da belirtildiği üzere dağıtım şirketlerinin asgari 60 bin ton akaryakıt satışı hedefinin olması gerekliliğidir. Bu hedefteki temel amaç, piyasada belirli büyüklüğe sahip, gerçek anlamda yatırım yapan ve katma değer yaratan firmaların bulunmasını teşvik etmek olduğu kadar tüketicinin her türlü durumda karşılarında kurumsal şirketler bulmalarını da sağlamaktır” şeklinde konuştu.