‘Elektrikli Araçlar ve Şarj İstasyonları’ Petroleum Istanbul’da tartışıldı

Petroleum Istanbul Akademi’de ‘Elektrikli Araçlar ve Şarj İstasyonları’ konusu ele alındı. Moderatörlüğünü Solutions2Charge Kurucusu ve Yönetici Ortağı Uğur Kılıç’ın yaptığı oturumda Zorlu Enerji Genel Müdür Yardımcısı Cüneyt Öner Tınaz, Tora Petrol & Tora Şarj Yönetim Kurulu Üyesi, İş Geliştirme Satış ve Pazarlama Grup Başkanı Ertüm Tüfekçi ve Voltrun Genel Müdürü Berkay Somalı konuşmacı olarak yer aldı.

Zorlu Enerji Genel Müdür Yardımcısı Cüneyt Öner Tınaz

“SEKTÖRDE YAŞANAN DÖNÜŞÜMDE DESTEK VE TEŞVİKLER VERİLİYOR”

Özellikle son bir yılda yeni oyuncular anlamında sektör hız kazandı. Geleceğin dünyasında yenilenebilir enerjinin payı yadsınamaz durumda. Burada sadece dağıtımda değil mobilite tarafında da yenilenebilir enerjinin payı giderek artmakta. Bu durumun en çok göz önünde yaşandığı sektör elektrikli otomobil dönüşümü. Dünyadaki trendlerde hem merkezi hem de yerel yönetimlerin buna destek ve teşvik paketleri ile birlikte bu işi sahiplendiklerini görüyoruz.  Dünyadaki hedeflere baktığımızda global çapta bu dönüşüm daha da hızlanacak. Bu dönüşüm yaşadığımız pandemi sebebiyle daralan ticaret piyasası ve tedarikçi yönetimini hızlandırarak pazarın bu eksende gelişeceğini düşünüyoruz.

Dönüşüm konusuna baktığımızda ise basit bir matematikle bile mevcut otomotivlerin elektrikli araçlara dönüşümüyle ihtiyaç olacak kurulu güçlerin şu andaki alt yapıyla karşılanması mümkün değil. Zorlu Enerji’nin toplam elektriğinin toplam üretimimizin tamamına yakını yenilenebilir kaynaklardan oluşuyor. Bu işi gerçekleştirirken bu işin tam aksine koşmak çok doğru olmaz. Geldiğimiz noktada Petroleum Istanbul’a şu an 9 tane operatörün katıldığını görüyoruz. Tüm otomotiv fuarları bu dönüşüme destek verir durumda. Bangır bangır gelen bir süreç var. Bu sürece karşı gelemeyiz.

Şu anda Türkiye’de yaklaşık 2 bin lokasyonun üzerinde, 3 bin istasyon gibi bir hacimle 81 ilde tüm kullanıcılarımıza hizmet vermekteyiz. Burada şunu açıkça görüyoruz ki; benzin alımından en büyük fark bekleme ve doldurma süreleri. En hızlı cihaz bile olsa 15-20 dakikadan 1 saatlere varan süreçte aslında o lokasyonda esirsiniz. Bu süreci tamamlarken en önemli şey müşteri deneyimi diyebiliriz. Yazılım tarafı bu noktada oldukça kritik bir nokta olarak karşımıza çıkıyor.

Tora Petrol & Tora Şarj Yönetim Kurulu Üyesi, İş Geliştirme Satış ve Pazarlama Grup Başkanı Ertüm Tüfekçi

“KARBON NÖTR HEDEFLERİ AKARYAKIT VE OTOMOTİV SEKTÖRLERİNİ YENİDEN YAPILANMAYA ZORLADI”

Elektrikli araç şarj istasyonlarının kısa tarihçesine bakıldığında 2008 yılında Frankfurt fuarında bir tane firma elektrikli araç şarj cihazı tanıtıyordu. 2022 yılında Uniti fuarında elektrikli şarj cihazları akaryakıt pompalarının 3 katından fazla bir hale gelmişti. 2022 yılında Petroleum Istanbul fuarında 5 akaryakıt pompası, 7 akaryakıt ana dağıtım ve 3 elektrikli şarj cihazı ve operatörü vardı. 2023 yılında Petroleum fuarında 3 akaryakıt pompası, 4 akaryakıt dağıtım firması ve 9 elektrikli şarj cihazı / operatörü var. Şu anda fuar bir evrim içerisinde ilerliyor.

AB yeşil mutabakatı çerçevesinde 2030 ve 2050 karbon nötr hedeflerine uyum sağlama durumu akaryakıt ve otomotiv sektörlerini yeniden yapılanmaya zorladı. 2022 yılı TÜİK verilerine göre 26.6 milyon aracın 14.3 milyonu binek araçtır. Bineklerin 140,639’u hibrit ve 16,233 adet elektrikli araç vardır bu da yaklaşık 3 kat büyümeye denk gelmektedir.

Akaryakıtçı gözüyle baktığımızda tüketim nasıl olacak diye baktığımızda ise 1 litre akaryakıt yerine 3 kWh elektrik tüketimi olduğundan ülkemizde tüketilen yaklaşık 29 milyar litre akaryakıta karşılık tüm araçların elektrikli olması halinde 87 milyar kWh enerji gerekecektir. Tüm araçların dönüşümünü görmemize çok zaman var ama şu kesin TOGG ile beraber çok hızlı bir artış meydana gelecek. Fakat sektör bir anda değişir mi buralar şu an da göreceli.

Kar hususunda akaryakıttan oldukça farklı bir durumla karşı karşıyayız. Çünkü ham madde için terminale gitmenize, sıra beklemenize gerek yok. ‘Tükettiğin Kadar Öde Modeli’ ile peşin ödeme yapmanıza gerek yok. Litre başı hak edilecek kar maliyeti solar paneller veya rüzgâr türbinleri ile artış sağlayabilir. Şarj istasyonlarının akaryakıt istasyonlarına göre en büyük farkı müşterilerin en az 20-30 dakika sizin tesisinizde misafir olmasıdır. Fakat işin olumsuz tarafı bu olay istasyonlar dışına da çıkarak şarj istasyonlarının olduğu her yere kayacak olmasıdır.

Alternatif yakıtlar gelirse ki gelecek! Hidrojen yakıtlı araçlar sektörde rol alabilir fakat buna daha zaman olduğu görülüyor. Şu anda hidrojenin birim maliyeti yüksek. İstasyon kurulum maliyeti çok pahalı ve mevcutta değil. Avrupa da bile çok sınırlı hidrojenli araç var. İleride kanyon ve TIR’lar için MCS (Megawatt  Charging Systems) teknolojisinin geleceği öngörülüyor. MCS, 1.200 kWh arası şarj edilebilecektir. Bu işin gelecekte daha kar getiren hale gelmesini bekliyoruz.

Voltrun Genel Müdürü Berkay Somalı

“BİRTAKIM İLAVE HİZMETLER SUNMA DURUMU ORTAYA ÇIKIYOR”

Biz de 2011 yılından beri sektörün içindeyiz. İlk senelerde oldukça zorlandık. 2016 yılına kadar standartların olmadığı bir ortamda ürün ve teknoloji geliştirmeye çalıştık. Hala tam standartlar oturmuş değil fakat belli standartlar oluştu diyebiliriz.

Fuarda da görebildiğiniz üzere şarj üniteleri şekilden şekile değişebiliyor. Akaryakıt istasyonlarındaki gibi üniteler tek tip değil. Bu durumun temelinde elektriğin her yerde olmasını söyleyebiliriz. Kullanım tipleri değişiklik gösterebilir. Biz elektrikli araç şarj tiplerini genel olarak 3’e ayırıyoruz. Birincisi evde ve iş yerinde şarj. İkincisi gün içerisinde bir yere gittiğinizde ihtiyacınız olan birkaç saatlik şarj ve üçüncüsü ise uzun yoldaki şarj ihtiyacı olarak bunları sayabiliriz. 3 kullanıcı tipinin de istek ve talepleri farklı şekilde şekilleniyor. Evinizde ve iş yerinizde şarj ederken uzun bir park etme süreniz var. Fakat buralarda hızlı ve güçlü şarj istasyonuna gerek yok. Öte yandan birkaç saat geçireceğiniz bir yerde ve uzun yolda otoyola çıktığınız zaman daha hızlı şarj istasyonlarına ihtiyaç var. Şu anda araca göre değişiklik göstermekle birlikte uzun yollarda hala ortalama 10-15 dk gibi şarj sürelerinden bahsedebiliriz. Bu iş modeli bize birtakım ilave hizmetler sunma durumunu ortaya çıkarıyor. Akaryakıt istasyonuyla ilgili elektrikli şarj istasyonları arasındaki en büyük fark bana göre bir istasyona gitme zorunluluğunun ortadan kalkıyor olması.  Bu konu sadece uzun yol veya acil durumlarda ‘On The Go’ dediğimiz istasyonları kullanma durumunuz ortaya çıktığı bir dünyaya doğru evriliyor. Çok fazla şirketin kendini güçlü olduğu alanlarda geliştirebileceği yeni iş modellerinin geleceğini düşünüyorum.

Şu anda regülasyon konusunda dünyada da yeni oluşan bir yapıyla karşı karşıyayız. Her ülke elektrikli araçlar konusuna farklı bakıyor ve kendince hareket ediyor. Regülasyonun neredeyse her alanına kendince dokunan bir sektörün içerisindeyiz. Bu kapsamda Türkiye’de son 2-3 yıl içinde önemli bir yol katedildi. Bu sektörün bu kadar canlı olmasını buna bağlayabiliriz. Özellikle iş yeri açma çalışma ruhsatı konusunda sıkıntılar olduğu malum. Kamu tarafında çalışma yapıldığını biliyoruz. Tahmin ediyorum ki önümüzdeki aylarda burada değişiklikler olduğunu göreceğiz.