Sürdürülebilir Üniversite Kampüsleri
KKTC’de UI GreenMetric World University Rankings sıralamasına giren ilk ve tek üniversite olan UKÜ, örnek kampüsü ile Türkiye’deki üniversiteler arasında da 5. sırada yer almaktadır. Dünya sıralamasında da 2019 yılında 155 sıra ilerleyerek 220. sıraya yerleşen UKÜ, mevcut vizyon ve çalışmalarla kısa sürede daha üst sıralarda yer almayı hedefliyor.
Bir ay aradan sonra tekrardan Enerji Kıbrıs gazetesi ile birlikte sizlere ulaşmanın mutluluğunu yaşıyorum. Bu yazımda, uzmanlık alanım olan enerji konularından birine değil de içerisinde enerjininde önemli yer tuttuğu ve global anlamda önemli, Kuzey Kıbrıs açısından ise daha da önemli bir konuya değineceğim; Sürdürülebilir Kampüsler.
Kuzey Kıbrıs için üniversitelerin birçok açıdan önemi vardır. Bunlardan belki de en önemli iki tanesi; izolasyon altında yaşayan ülkeye 150’den fazla farklı ülkeden öğrenci getirerek ciddi şekilde bir uluslararası tanıtım hizmeti vermeleri diğeri ise yüzde 35 civarında bir rakamla ülke ekonomisine katkı yapmalarıdır. Yaklaşık 40 yılda, sayısı 20’ye ulaşan ve hem nicelik hem de nitelik açısından ciddi gelişim gösteren KKTC üniversitelerinde son dönemde eğitimde kalite, akreditasyon çalışmaları, laboratuvar yatırımları, fiziksel gelişim ve de kampüslerin gelişimi ön plana çıkmıştır.
Bu noktada; kampüsler, sadece eğitim alınan/verilen alanlar değil; öğrencilerin üniversite hayatları boyunca yıllarca vakit geçirdikleri yaşam merkezleridir. Dolayısı ile kampüsler hem akademik hem de sosyal olarak farklı görevlere sahiptirler. Kuzey Kıbrıs’ta yer alan birçok ünivesiteninde “kampüs üniversitesi” olması önemli bir ayrıcalıktır.
“Sürdürülebilirlik” söyleminin her platform için konuşulduğu bu günlerde “Kampüslerde Sürdürülebilirlik” önemli bir başlık olarak karşımıza çıkmaktadır. Dünyanın farklı yerlerinde birçok uluslararası üniversite, gerek mevcut öğrencilerine ve çalışanlarına gerekse içinde bulunduğu ülke halkına, sağlıklı ve kaliteli bir yaşam alanı sağlamak gerekse sürdürülebilirlik konusunda bilinçlendirme yapmak adına kampüslerinde sürdürülebilirlik vizyonu ile farklı uygulama ve yatırımlar yapmaktadırlar.
Yükseköğretim kurumlarında sürdürülebilirlik konusunda değerlendirmeler yapan UI GreenMetric World University Rankings kuruluşu da her yıl yayınladığı raporla üniversite kampüslerinde yapılan sürdürülebilirlik çalışmalarını 6 ana başlık altında incelemekte ve üniversiteleri başarı durumlarına göre sıralamaktadır. Bu başlıklar; Enerji ve İklim, Altyapı, Atık Yönetimi, Su kullanımı, Ulaşım ve Eğitim’dir.
Sürdürülebilir Enerji alanında Türkiye’de 1’inci sırada bulunan örnek bir Sürüdürülebilir Kampüs: “Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi Kampüsü”
Bu alandan birçok üniversiteyi imrendirecek bir kampüse sahip olan Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi (UKÜ) 2009 yılında belirlediği vizyonla sürdürülebilirlik konusunda başlattığı çalışmalarının meyvelerini topluyor. Üniversite olarak sürdürülebilir kaynaklar konusuna büyük önem veren UKÜ, 2009 yılında enerji ve çevre ana başlıkları ile başlattıkları çalışmaları son yıllarda ulaşım, altyapı, atık yönetimi, su ve eğitim alanlarına genişletti. Sürdürülebilirlik konusunda kayda değer projeler yürüten üniversitede sadece kampüs mensupları için değil bilinçli bir toplum yetişmesi içinde çeşitli eğitim ve etkinlik organizasyonları yapılıyor. KKTC’de UI GreenMetric World University Rankings sıralamasına giren ilk ve tek üniversite olan UKÜ, örnek kampüsü ile Türkiye’deki üniversiteler arasında da 5. sırada yer almaktadır. Dünya sıralamasında da 2019 yılında 155 sıra ilerleyerek 220. sıraya yerleşen UKÜ, mevcut vizyon ve çalışmalarla kısa sürede daha üst sıralarda yer almayı hedefliyor.
Çalışmalarına daha önce başlanan sürdürülebilir enerji ve iklim alanında, Türkiye’de 1. sırada bulunan ve dünyada da 107. sırada yer alan üniversite de; özellikle 2014 yılında adanın ilk özel Fotovoltaik Güneş Enerjisi santrali olarak devreye alınan 1.3 MW’lık tesis, 2017 yılında hayata geçen verimli enerji ve akıllı bina konseptine sahip Bilim ve Teknoloji merkezi, özenle yürütülen enerji verimliliği çalışmaları ve enerji üretim/tüketim takip sistemi dikkat çekiyor.
Sürdürülebilir Kampüs projesinin ancak tüm üniversite tarafından sahiplenildiğinde yürüyebilecek bir felsefe olmasından dolayı; ünversite yönetimi, birçok projenin öğrenciler ve öğretim elemanları tarafından belirlenip, yürütülmesine teşvik ve destek veriyor. Ayrıca proje kapsamında başta Lefkoşa Türk Belediyesi, Velespeed ve Taşkent Doğa Parkı olmak üzere birçok kurum ve kuruluşla ortak çalışmalar yürüterek sürdürülebilir yaşam konusunda toplumun da bilinçlendirilmesine katkı sağlanmaya çalışılıyor.
Aslında bu hikaye, birçok zorluğa rağmen doğru vizyon ve programlı çalışamalarla Kuzey Kıbrıs’ta birçok alanda uluslarası çevrelerde ses getirebilecek adımlar atılabileceğini gösteriyor. Hem topluma hem de uluslararası platformda ülkeye katkısı olan bu tip projelerin artarak devam etmesi dileğiyle.