İklim değişikliğine dur deme enerjimiz

Her ürün ve hizmetin KAİ değerinde enerji KAİ saklıdır. Enerjinin iklim değişikliğine etkisi her yerdedir. Kuruluşlarımız çevresel etkilerinin en önemlisi olan iklim değişikliğine etkilerinin ölçüsü KAİ azaltım planlamalarını mutlaka yapmalıdır.

Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu

Değerli okuyucularım,

İklim değişti. İklim değişiyor. İklim değişecek. Yapmamız gereken önce bu gidişata dur demek. Sonra iklimimizi korumak. Tüm saptamalarda, raporlamalarda yapılagelenler “küresel yetersiz” nitelendirilirken, ülkeler Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) Sekretaryası’na sunulan Niyet Edilmiş Ulusal Katkı Beyanı (INDC) ile sera gazı azaltımı için ilerliyor. Türkiye BMİDÇS, Paris Anlaşması ve Glasgow İklim Paktı uyarınca Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile İklim Değişikliği Başkanlığı koordinasyonunda ve İklim Değişikliği ve Uyum Koordinasyon Kurulu (İDUKK) yapısındaki kurum ve kuruluşların katkılarıyla hazırlanan güncellenmiş Birinci Ulusal Katkı Beyanı (NDC) ile referans senaryoya göre 2030 yılına dek sera gazı emisyonunu yüzde 41 azaltmayı 15 Kasım 2022’de ilan ederek bilim ve eşitlik temelinde 2053 Net Sıfır Hedefi için daha iddialı duruşunu ortaya koydu.

Mevcut mevzuat ve politika belgeleri yenilenip gerekli yeni çalışmalarla sürdürülebilir ve iklim dirençli kalkınma amacıyla yeşil, dijital, döngüsel değişmek için dönüşüm yolunda ülkemizin enerjisi yüksek, enerjinin iklim değişikliğine etkisi, diğer deyişle Karbon Ayak İzi (KAİ) ise düşük olmalıdır. Sektörümüzün sorumluluğu yüksek.

NDC, İklim Değişikliği Azaltım Stratejisi ve Eylem Planı, 2024-2030 (İDASEP) ile İklim Değişikliği Uyum Stratejisi ve Eylem Planı, 2024-2030 (İDUSEP) kapsamında enerjinin yerini iyi öğrenmeliyiz.

NDC’de Türkiye’nin 2030 yılı için enerji sektörüne yönelik önde gelen azaltım politikaları:

• Fizibilite, piyasa koşulları ve enerji güvenliğini gözeterek, enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji potansiyelini mümkün olan en üst düzeyde kullanma
• Türkiye Ulusal Enerji Planı doğrultusunda, güneş enerjisinde 33 GW, rüzgar enerjisinde 18 GW, hidroelektrik enerjide 35 GW, ve nükleer enerjide 4,8 GW’lik ortalama kurulu güç kapasitesine ulaşma
• 2030’a kadar 2,1 GW’lik batarya ve 1,9 GW’lik elektrolizör kapasitesine ulaşma
• 2030’a kadar birincil enerji tüketiminde yenilenebilir enerji kaynaklarını yüzde 20,4 oranında artırma

Üst sınır ve ticaret ve piyasa ilkeleri temelinde Emisyon Ticaret Sistemi kurma şeklinde bildirilmektedir. İDASEP ile düşük sera gazı emisyonlu kalkınmanın sağlanmasında belirleyici bir rolü olan enerji sektörü için alttaki beş strateji belirlendi:

• Elektrik üretiminin karbon yoğunluğunun azaltılması
• Elektrik sektörünün diğer sektörler ile eşleşrilmesi ve talep tararafı katılımının desteklenmesi
• Elektrik altyapısının güçlendirilmesi, verimliliğin artırılarak iletim ve dağıtımda teknik kayıp oranının azaltılması
• Elektrik üretiminde düşük karbonlu üretim teknolojilerinin kullanımının yaygınlaştırılması ve alternatiflerin güçlendirilmesi
• Engellenemeyen sera gazı emisyonlarının azaltılması için karbon yakalama, kullanma ve depolama yol haritası oluşturulması.

İDUSEP stratejik hedeflerinde:

Ülkemiz enerji sektörünün iklim değişikliğine uyumu için politik ve yasal çerçevenin geliştirilmesi, kurumsal kapasite ve iş birliğinin güçlendirilmesi, bilgi ve veri üretiminin ve paylaşımının artırılması

İklim değişikliğine uyumu sağlamak için enerji kaynaklarında; üretim, iletim-dağıtım ve depolama altyapısının güçlendirilmesi, gerekli tasarımların göz önüne alınması ve elektrik enerji sistemi esnekliğinin artırılması belirtilerek “Türkiye’de, iklim değişikliğine dirençli bir enerji sektörü inşa etmek amacıyla enerjide karar vericilerin artan farkındalık düzeyleri ile uyum kapasitelerini güçlendirmeleri ve uyumu üst politika belgelerine dahil etmeleri hayati önem taşımaktadır. Ülkenin kesintisiz enerji arzını güvence altına almanın yolu enerji sektörünün iklim değişikliğine karşı mümkün olan en yüksek direnci geliştirmesinden geçmektedir” vurgusu yapılmaktadır.

Enerji sektörümüzün iklim dirençli olması mühim. Elektron ve moleküllerimizle günlük ve endüstriyel yaşama iklim dostu emre amade arz yapmalıyız. Enerji her üretimde ve hizmette de iklim direncini artırıcı etki yaratmalıdır. Her ürün ve hizmetin KAİ değerinde enerji KAİ saklıdır. Enerjinin iklim değişikliğine etkisi her yerdedir. Kuruluşlarımız çevresel etkilerinin en önemlisi olan iklim değişikliğine etkilerinin ölçüsü KAİ azaltım planlamalarını mutlaka yapmalıdır. Buraya kadar ayrıntılandırılan konuların hepsini “İklim Değişikliği Kaynaklı Riskler, Fırsatlar ve Karbon Ticareti ” teması ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve İTÜ ana desteğinde gerçekleştireceğimiz IX. İstanbul Karbon Zirvesi’nde, 6-7 Mayıs 2024 günlerinde QS Dünya Üniversite Sıralamaları: Sürdürülebilirlik 2024 genel sıralaması çevresel etki kategorisinde Türkiye’de 1. olan İTÜ’müzün Ayazağa Yerleşkesi’nde iş dünyası liderlerini dinleyerek masaya yatıracağız. Enerji sektörünün kuvvetli duruş yaptığı ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı ve Türkiye İklim Değişikliği Baş Müzakerecisi Fatma Varank ile İklim Değişikliği Başkanı Prof. Dr. Halil Hasar’ın teşrifi ni beklediğimiz zirvemizde enerji, endüstri ve bankacılık liderlerinin başarılarını dinleyerek Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği 2024 Küçük Karbon Kahramanı gösterisi ile 2024 Düşük Karbon Kahramanı Ödül törenini yapacağız. Sözün özü iklim değişikliğine dur deme enerjimiz yüksek olacak. Buyurunuz. Bekleriz. Paydaş enerjimiz güçlü olsun.

Enerjinize, çevrenize ve ikliminize iyi bakınız değerli okuyucularım.