Bakan Dönmez: “Yakında ilk yerli türbin üretimine geçeceğiz”
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dönmez; “Elektrik üretiminin diğer iki önemli aksamı türbin ve kontrol sistemlerinin yerlileştirilmesinde önemli bir mesafe kat ettik. Türbin tasarımlarımızı bitirdik. Yakında ilk yerli türbin üretimine geçeceğiz” diye konuştu.
Sibel ACAR-ANKARA/ Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez Ankara’da EÜAŞ’ın tarafından düzenlenen ‘Hedef 2053: Termik Santrallerin Geleceği Çalıştayı’na katıldı.
Yaşanan küresel gelişmeler sebebiyle dünyada enerjinin geleceğine yönelik belirsiz bir dönemden geçildiğini belirten Bakan Dönmez; “Covid-19 salgınıyla birlikte küresel ekonomiler yavaşlama, toparlanma ve aşırı ısınma dönemlerini çok hızlı geçirdi. Bir sorun çözülmeden üzerine eklenen yeni sorunlar piyasaların adeta bir şok dalgası geçirmesine neden oldu. Bugün küresel ekonomiler üzerinde enerji fiyatlarından kaynaklı enflasyonist bir baskı hissediliyor. Arz-talep ve fiyatlama kaynaklı sorunlar ülkelerin yeşil ekonomi hedeflerini de bir nebze sekteye uğrattı. Bugün ulusal enerji güvenliği, küresel iklim değişikliği mücadelesinin önüne geçti. Uluslararası Enerji Ajansı yayımladığı son raporda, 2021 yılındaki küresel emisyonların bir önceki yıla göre yüzde 6,3 arttığını ortaya koyuyor. Bu oran pandemi sonrası tespit edilen en yüksek emisyon seviyesi. 2021 yılında meteorolojik dengesizlikler ve enerji piyasalarındaki sert dalgalanmalar fosil yakıtlara olan talebi artırdı. Rusya-Ukrayna arasında yaşanan savaş enerji piyasalarının ateşini daha da artırdı. Bu dönemde kömür emisyonları en yüksek seviyeye ulaştı. ABD’de kömürden elektrik üretimi bir önceki yıla göre yüzde 19, Avrupa Birliği’nde yüzde 12 artış gösterdi. Tabi ki bütün resim karamsar bir tablodan ibaret değil. Kömür kullanımındaki artışa rağmen, yenilenebilir enerji kaynakları ve nükleer enerji, küresel elektrik üretiminde halen kömürden daha yüksek bir paya sahip. Bu durum bize şunu gösteriyor ki son dönemde sendelese de yeşil enerjiye yapılan yatırımlar artarak devam edecek. Bu dönemdeki artışların geçici olmasını sağlayacak tek unsur da bu” dedi.
“ENERJİ BAĞIMSIZLIĞIMIZ İÇİN YERLİ KAYNAKLAR KRİTİK ÖNEME SAHİP”
Bu doğrultuda gerçekleştirilen temiz enerji yatırımlarının hız kesmeden devam ettiğini belirten Dönmez; “Yerli ve yenilenebilir enerji kurulu gücümüzü yüzde 65 seviyesine getirdik. Son yıllarda devreye aldığımız santrallerin neredeyse tamamı yenilenebilir enerji santrallerinden oluşuyor. Enerji bağımsızlığımız için, dışa bağımlılığın azaltılması açısından yerli kaynaklar kritik öneme sahip. Yerli kaynaklarla üretim yapan santrallerimiz bizim adeta güvenlik sigortamız. Jeopolitik gerilimlerin sürekli arttığı, ekonomik çalkantıların sürdüğü bir ortamda kendi öz kaynaklarımızı daha fazla kullanmak zorundayız. Ne üretimini ne iletimini ne de fiyatlandırmasını kontrol edemediğimiz kaynaklarla enerji güvenliğimizin kaderini başkalarının eline bırakamayız. Bu nedenle dış kaynakları kontrol edebileceğimiz orana getirmeye çalışıyoruz. Öngörülemeyen durumlarda sistemin devamlılığına zarar vermeyecek bir seviyeye getirmeye çalışıyoruz. Termik santrallere bakış açımız da enerji arz güvenliğiyle yakından alakalı. Bu tür baz santraller sistemin sağlıklı işlemesi adına önemli. Ancak doğal gaz santrallerinin ithal kaynakla üretim yapması, kömür santrallerinin de yüksek emisyon değerleri bu alanda ilave adımlar atmamızı zorunlu kılıyor. Yerli kömür santrallerine filtre takılmasını öngören kanunun kabul edilmesinin hemen ardından, gerekli izleme ve takip için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızla birlikte hareket ettik. Bu süreçte belirlenen 13 termik santralimize gerekli çevre yatırımlarını yapmaları için süre tanıdık. Bugün geldiğimiz noktada söz konusu santrallerin üniteleri ve bacaları mevzuatta belirlenen şartlara uygun hale getirildi” diye konuştu.
Dönmez, yerli ve milli enerji teknolojilerinin geliştirilmesi adına önemli EÜAŞ’ın önemli Ar-Ge faaliyetlerine imza attığını belirtti.
“YERLİ VE MİLLİ JENERATÖR ÜRETİMİNDE SERİ ÜRETİME HAZIRIZ”
Dönmez, Türkiye’nin ilk yerli ve milli Jeneratör üretiminin müjdesini daha önce kamuoyuyla paylaştıklarını hatırlatarak; “Bugün bu konuda bir müjde daha paylaşmak istiyoruz. Yerli ve milli jeneratör üretiminde artık seri üretime geçmemiz lazımdı. Artık seri üretime hazırız diyebilirim. Jeneratör konusunu hamd olsun çözdük. Elektrik üretiminin diğer iki önemli aksamı türbin ve kontrol sistemlerinin yerlileştirilmesinde de önemli bir mesafe kat ettik. Türbin tasarımlarımızı bitirdik. Yakında ilk yerli türbin üretimine geçeceğiz. İlk yerli türbinimizi ve seri üretimden çıkaracağımız ilk yerli jeneratörümüzü Sakarya Nehri üzerinde bulunan Hasan Polatkan Hidroelektrik Santralimizde kullanacağız” ifadelerini kullandı.
Dönmez, Paris İklim Anlaşmasının kabulüyle belirlenen 2053 net zero hedefleri doğrultusunda özel ve kamu sektör eliyle yatırımların sürdürüldüğünü belirtti.
Dönmez, konuyla ilgili sözlerini şöyle sürdürdü:
“Enerji ve tabii kaynaklar politikalarımızı 3E olarak vurguladığımız enerji, ekonomi ve ekoloji dengesi gözeterek planlıyoruz. Doğanın dengesini koruyarak, doğanın döngüsünü bozmadan, sorumlu bir üretim anlayışına sahibiz. Madenler de bizim çevre de. Yerin altındaki cevherler de bizim, yerin üstündeki güzellikler de. Bunları ne birbirine rakip, ne de birbirinden ayrı görüyoruz. Bu kapsamda başlattığımız Bir Enerji Bir Nefes projemizle son 5 yılda 2,7 milyon fidanı toprakla buluşturduk. En son geçtiğimiz aylarda Burdur’da 246 bin metrekarelik bir alanı ağaçlandırdık. Ancak ağaçlandırma işine sadece ağaç dikelim, alan yeşillensin gözüyle bakmıyoruz. İşletme sonrası maden sahalarımızı tarımsal üretime kazandırıyoruz. Zeytin, üzüm, kayısı, badem, ceviz ya da aromatik bitkiler gibi gelir getiren ürünlerle rehabilite edilen alanları yeniden üretime açıyoruz. Bizim bütün gayretimiz yerli kaynaklarımızı milletimizin hizmetine sunmak. Bizim bütün gayretimiz. Kaynağından teknolojisine kadar her aşamasında yerli ve milli bir enerji sektörü inşa ediyoruz. Enerji teknolojilerinde başkalarının ürettiğini alan, kullanan değil; kendi üreten, geliştiren ve ihraç eden bir Türkiye var ediyoruz. Küçük adımlarla başladığımız bu süreçte bugün artık koşar adımlarla ilerliyoruz.”
“TÜRKİYE’NİN 2053 HEDEFLERİ BELİRLENECEK”
Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) Genel Müdürü İzzet Alagöz da toplantıda yaptığı konuşmada; “Ülkemizin enerji ihtiyacını eksiksiz gidermek gibi görevlerimizin olduğuna inanıyorum. Laf olsun diye bir çalıştay asla yapmıyoruz. Sektör için hayati konuları içeren bir program hazırladık. Çalıştay sonunda çıkaracağımız yol haritası ile 2053 hedeflerimizi belirleyeceğiz. Çalıştay ülkemiz için de dönüm noktalarından biri olacak” dedi.
Alagöz; “Enerji teknolojilerinin içinde EÜAŞ’ın yerli üretim noktasında üretim yaparak bu teknolojileri öne çıkarmak gibi bir görevi var. Bu konuda yazılmamış bir misyonumuz var” diye konuştu.
