Yaz sıcağıyla artan klima kullanımı enerji talebini zirveye taşıyor

Türkiye’de de yaz aylarında en fazla elektrik tüketimi Güney Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaşanıyor. Özellikle Güney Ege’de artan nüfus hareketliliği ve sıcaklıklarla birlikte klima kullanımı zirveye ulaşıyor. Bölgedeki enerji ihtiyacının güvenli biçimde karşılanabilmesi için mevcut enerji santralleri kritik bir görev üstleniyor.

Elektrik talebi 2035’e kadar neredeyse iki katına çıkacak

IEA’nın raporuna eşlik eden son grafik verileri, dünya genelinde konutlarda sadece soğutma amaçlı elektrik talebinin 2023 yılında yaklaşık 1050 TWh seviyesindeyken, 2035 yılında 1850 TWh’yi aşacağını gösteriyor. Bu, 12 yıl içinde neredeyse yüzde 80’lik bir artış anlamına geliyor.

Bu hızlı artış, özellikle yaz aylarında bölgesel elektrik talebi dalgalanmalarına neden oluyor. Türkiye’nin sıcak bölgelerinde klima kaynaklı tüketimin yaz döneminde günlük tüketimin önemli bir bölümünü oluşturduğu, bölgedeki mevcut enerji santrallerinin bu talep artışını karşılamada belirleyici rol oynadığı belirtiliyor.

Geçen yıl temmuz ayında zirve görüldü

2024 Temmuz ayında tüm zamanların rekoru kırılarak 1 milyon 147 bin MWh ile zirve görüldü. Ege kıyılarındaki otellerde klima, soğutma sistemleri ve havuz ekipmanlarının enerji tüketimi toplam yükün yaklaşık yüzde 10’unu oluşturuyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı verileri incelendiğinde Haziran ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12 daha fazla tüketim göze çarpıyor. Türkiye genelinde yaz aylarında günlük tüketim, 1 milyon MWh’nin üzerine çıkıyor. Yaz sıcakları ve turizm yoğunluğu nedeniyle, Türkiye’nin güneyinde elektrik tüketiminin bu yıl da rekor seviyelere ulaşması bekleniyor.

Güney Ege’deki santraller yaz talebini karşılıyor

Güney Ege’de yaz aylarında artan sıcaklık ve turizm hareketliliği nedeniyle yaşanan elektrik talep artışlarının, bölgedeki mevcut santrallerin kapasitesiyle dengelendiği ifade ediliyor. Özellikle çevik kapasiteye sahip, hızlı devreye girebilen enerji üretim santralleri, sistem yükünü dengelemede ve olası arz problemlerinin önüne geçmede stratejik bir işlev görüyor.

Yetkililer, yalnızca klima kullanımının yaz aylarında bölgesel elektrik talebini neredeyse iki katına çıkardığını belirtiyor.  Bu noktada bölgede faaliyet gösteren Yatağan, Yeniköy ve Kemerköy santrallerinin olası enerji arz açığı ve kesinti risklerini bertaraf etmede hayati bir rol üstlendiği ifade ediliyor.

Bu üç santral, sistem yükünün en yoğun olduğu saatlerde devreye girerek, bölgenin ve ülkenin enerji arz güvenliğinin korunmasına katkı sunuyor.

Enerji yönetiminde mevcut kapasitenin stratejik önemi artıyor

Aynı raporda, verimli soğutma senaryosunda, verimlilik iyileştirmeleri sayesinde klima kaynaklı enerji talebinin yaklaşık yüzde 45 yani neredeyse yarı yarıya azaltılabileceği ve 2050’ye kadar 2,9 trilyon USD tasarruf sağlanabileceği ifade ediliyor. Uzmanlar, bu süreçte mevcut kapasitenin güçlü biçimde korunması, verimli işletilmesi ve tüketici farkındalığının artırılmasıyla yaz döneminde yaşanabilecek olası enerji sıkıntılarının önüne geçilebileceğini belirtiyor.