Güneşten elektrik üretiminde yılın rekoru kırıldı: ‘İki Türkiye’nin enerjisini üretmek mümkün’

Abdullah Paçal – İstanbul

Türkiye’de güneş enerjisi santrallerinden elektrik üretimi günlük bazda yılın en yüksek seviyesine ulaştı.

Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) verilerinden derlenilen bilgilere göre Türkiye’de, 19 Mayıs’da günlük bazda 802 bin 997 megavatsaat elektrik üretildi. Üretimde yüzde 17,6 payla güneş enerjisi santralleri ilk sırada yer aldı. Bunu, yüzde 17 ile barajlı hidroelektrik santralleri ve yüzde 14,7 ile ithal kömür santralleri izledi.

Böylece Türkiye’de günlük bazda güneş enerjisinden üretilen elektrik 141 bin 571 megavat ile yılın en yüksek seviyesine ulaşarak rekor kırdı. Günlük bazda tüketim ise 801 bin 633 megavatsaat oldu. En yüksek elektrik tüketimi 39 bin 728 megavatsaatle 21.00’de, en düşük tüketim ise 25 bin 785 megavatsaatle 07.00’de gerçekleşti. Ayrıca Türkiye, 6 bin 397 megavatsaat elektrik ihracatı, 5 bin 48 megavatsaat elektrik ithalatı yaptı.

“POTANSİYEL KURULU GÜCÜMÜZ 200 BİN MW’IN ÜZERİNDE”

Enerji Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (ENSİA) Yönetim Kurulu Başkanı Alper Kalaycı

Konuyla ilgili Enerji Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (ENSİA) Yönetim Kurulu Başkanı Alper Kalaycı gazetemizin sorularını yanıtladı.

Türkiye’de güneş enerjisinden günlük üretimde ulaşılan bu rekor sizce neyin sonucu? Meteorolojik, teknolojik ya da yatırım bazlı hangi faktörler bu artışı destekliyor?

Türkiye güneş enerjisinde dünyadaki en yüksek potansiyele sahip ülkeler arasında yer alıyor. 28 Mayıs 2025 tarihi itibarıyla 118 bin megavat (MW) seviyesini aşan toplam kurulu gücümüz içerisinde 22 bin 366 MW paya sahip olan güneş enerjisi, temiz enerji kaynaklarımız arasında açık ara birinci sırada yer alıyor. Güneş enerjisinde son beş yılda MW başına yatırım maliyetinin dolar bazında yarı yarıya düşmesi ile imkânı olan her şirket ve vatandaş öz tüketimi karşılama amaçlı lisanssız projelere ilgi gösteriyor. Bu duruma mevsimsel etkiler de eklendiğinde günlük bazda rekorlar kırılması şaşırtıcı değil. Bu durumla önümüzdeki yaz aylarında daha sık karşılaşacağımıza inanıyorum.

Ülkemizin güneş enerjisinde en verimsiz bölgesi, Almanya’nın en verimli bölgesinden çok daha yüksek potansiyele sahip. Buna karşılık biz güneşte 22 bin MW seviyesinde kurulu güce sahibiz. Almanya ise verimsiz güneşi ve bizden yüzde 40 daha az güneşlenme süresi ile bu yıl başında 100 bin sınırını aştı. Almanya’da her ay en az 1000 MW, yıllık bazda ise 13 ilâ 15 bin MW güneş enerjisi kurulu gücü devreye alınıyor. Karşılaştırmayı bu eksende yapmamız daha doğru diye düşünmekteyim. Güneş enerjisinde ise potansiyel kurulu gücümüz 200 bin MW’ın üzerinde. Sadece güneşte potansiyelimizi devreye alsak, iki Türkiye’nin enerjisini üretmemiz mümkün hâle gelecek.

“TÜRKİYE DEPOLAMALI GES’LERDE OLDUKÇA HIZLI HAREKET EDİYOR”

Yenilenebilir enerji kaynakları arasında güneşin bu kadar öne çıkması, enerji arz güvenliği açısından nasıl bir avantaj sağlıyor?

Güneş enerjisi sonsuz ve sınırsız bir enerji kaynağı. Ancak son yıllara kadar gece gündüz değişimi ve mevsimsel farklılıklar nedeniyle kapasite faktöründe stabilizasyon sağlanamıyordu. Fakat bu durum, depolamalı güneş santralleri ile aşılma noktasına gelmiş durumda. Türkiye depolamalı GES’lerde oldukça hızlı hareket ediyor. Yatırımcılar da bu konuda iştahlı görünüyor. Günün sonunda güneşten elde edeceğiniz her birim enerjinin karşılığı olan dövizin, ülkemizde kalması anlamına geldiğini unutmamak gerekiyor.

‘11 YILDA GES KAPASİTEMİZİ 3.5 KAT ARTIRACAĞIZ’

Türkiye’nin güneş enerjisi kurulu gücü önümüzdeki 5-10 yıl içinde hangi seviyelere ulaşabilir? Bu konuda yapılan projeksiyonlar neyi gösteriyor?

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’mızın 2023 yılı ocak ayında açıkladığı Ulusal Enerji Eylem Planı’na göre ülkemizin 2035 yılı için güneş enerjisi kurulu güç hedefi 52,9 MW seviyesinde bulunuyordu. Bu hedefler 2024 yılı Ekim ayında köklü ve yukarı yönlü bir revizyona tâbi tutuldu ve rüzgar ve güneş enerjisinin 2035 yılı kurulu güç hedefi 120 bin MW seviyesine çıkarıldı. Bu hedefin en az 80 bin MW’lık payının güneş enerjisinden geleceğini düşünüyoruz. Bu hedefler bize şunu anlatıyor: Bugüne kadar devreye aldığımız güneş enerjisi kurulu gücümüzün 3.5 katını, gelecek 11 yılda devreye alacağız. Bu da sadece güneş enerjisine en az 30 milyar dolarlık yatırım yapılması anlamına geliyor. Ülkemizin temiz enerjide en kapsamlı kümelenme adresi olarak biz, bu büyük yatırım pastasından sermaye kaynağına bakmaksızın ülkemizde konuşlu şirketlerin pay almasını önemsiyor, çalışmalarımızı bu eksene göre şekillendiriyoruz.