EPDK’dan ‘Yerli Enerji Yerli Teknoloji Ar-Ge Projesi’ açıklaması
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), elektrik ve doğal gaz dağıtım şirketlerinin kullandığı yazılım ve altyapıları inceleyerek yerli yazılımların kullanılacağı alanların belirlenmesi, yabancı kaynaklı yazılımlara ödenen yıllık bakım bedellerinin düşürülmesine yönelik detaylı araştırma yapılması amacıyla başlatılan ‘Yerli Enerji Yerli Teknoloji Ar-Ge Projesi’nin bu ay itibariyle tamamlanacağını duyurdu.
Yapılan çalışmada 173 farklı markanın elektrik dağıtım sektöründe kullanıldığı tespit edildi. Doğal gaz dağıtım sektöründe ise 107 farklı yazılım markasının bulunduğu görüldü.
EPDK’dan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Yerli Enerji Yerli Teknoloji Ar-Ge Projesi 26/03/2020 tarihli ve 9268 sayılı Kurul Kararı kapsamında 22/10/2020 Tarih ve 02/20/13-02Sayılı EPDK AR-GE Komisyonu Kararı ile uygun olduğu değerlendirilmiş ve Proje’nin gelir gereksinimi içerisinde yer alan Ar-Ge Bütçesi’nden karşılanmasına onay verilmiştir. 14.12.2020 tarihinde Elder ve 21 elektrik dağıtım şirketi, 27.01.2021 tarihinde Gazbir-Gazmer ve 11 doğalgaz dağıtım şirketi ile yapılan sözleşmelerle projeye başlanmıştır. Proje süresi 18 ay olarak belirlenmiştir.
Türkiye enerji dağıtım sektöründe kullanılan mevcut yazılım lisanslarının büyük çoğunluğunun yurt dışı kaynaklı olduğu gözlemlenmektedir. Bahsi geçen yazılımların lokalizasyon eksiklikleri nedeniyle Türkiye Enerji Dağıtım Sektöründe kullanılabilmesi için ilave geliştirme ihtiyaçları bulunmaktadır. Proje ile enerji dağıtım sektöründe bulunan yazılım ve lisansların kullanım durumlarının araştırılıp raporlanması ve envanter kayıtlarının tamamlanması sağlanmıştır. İhtiyaç analizleri gerçekleştirilerek, ithal yazılımların yerini alabilecek yerli ürün ve çözümlerin araştırmasının yapılması ve milli ürün çözümü mevcut değilse teknik isterlerin komisyonlar marifeti ile belirlenerek tahmini süre, fayda/maliyet analizi çalışmaları yürütülmüştür.
Enerji Dağıtım Sektöründe kullanılan 28 farklı yazılım için analiz çalışmaları tamamlanmıştır. Kullanım amaçları doğrultusunda; merkezde kullanılan, sahada kullanılan ve güvenlik katmanında kullanılan yazılımlar olmak üzere 3 farklı yazılım grubu oluşturulmuştur. Yazılımlar için 12 adet ana analiz boyutu belirlenmiştir. Belirlenen ana analiz boyutları altında 34 alt boyut tanımlanmıştır. Alt Boyut kategorisi içerisinde yaklaşık 130 adet modül için proje kapsamına analiz çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
“Milli yazılımların kullanılması enerji sektöründe teknoloji geliştiren bir ülke olmamıza katkı sağlayacaktır”
Elektrik dağıtım sektöründe 173 farklı yazılım markasının bulunduğu görülmüştür. Elektrik dağıtım sektöründe bulunan 173 farklı markanın kullanım detayları incelendiğinde, yabancı menşeli yazılımların sektörde çok daha yoğun kullanıldığı tespit edilmiştir.
Doğalgaz dağıtım sektöründe 107 farklı yazılım markasının bulunduğu görülmüştür.
Doğalgaz dağıtım sektöründe bulunan 107 farklı markanın kullanım detayları incelendiğinde, yerli menşeli yazılımların sektörde çok daha yoğun kullanıldığı tespit edilmiştir.
Proje kapsamında dağıtım şirketlerinden alınan bilgilere ek olarak yazılım sektörü piyasa koşulları doğrultusunda, ilk sahip olma lisans bedelleri ve her yıl ödenen lisans bakım bedelleri dahilinde tahmini maliyet çalışmaları da eş zamanlı olarak yürütülmüştür.
Bu kapsamda yapılan çalışmalar doğrultusunda, enerji dağıtım sektöründe yabancı menşeli yazılımlara 140 Milyon USD ile 160 Milyon USD arasında ilk sahip olma lisans bedeli ödendiği tahmin edilmektedir.
Enerji dağıtım sektöründe yabancı menşeli yazılımlara ilk sahip olma lisans bedeli ile ilişkili olarak her yıl 30 Milyon USD ile 35 Milyon USD arasında lisans bakım bedeli ödendiği tahmin edilmektedir.
Yerli Enerji Yerli Teknoloji Projesi ile ülkemizin sürdürülebilir kalkınma ve stratejik hedefleri doğrultusunda; elektrik ve doğalgaz dağıtım şirketlerinin hali hazırda kullandığı yazılım ve altyapıları incelenerek yerli yazılımların kullanılacağı alanların belirlenmesi, uygun teknolojilerin seçilmesi, yabancı kaynaklı yazılımlara ödenen yıllık bakım bedellerinin düşürülmesine yönelik detaylı araştırma ve planlamaların oluşturularak enerji sektöründe kullanılan yazılımların millileştirilmesi konusunda ciddi adımların atılması amaçlanmaktadır.
Enerji Dağıtım Sektöründe kullanılan yazılımların büyük bölümünün yurt dışı kaynaklı olması ülkemizin için kritik öneme sahip enerji sektöründe dışa bağımlılığa neden olmaktadır. Ayrıca bu yazılımlar yüksek sahip olma maliyetleri ve yaklaşık olarak beş yılda bir sahip olma maliyetine yakın yüksek bakım maliyetlerini beraberinde getirmektedir. Bu alanda büyük ölçüde kendimize yeten bir ülke haline gelmemiz ülkemizin kalkınma hedefleri ve milli kaynakların verimli kullanılması doğrultusunda kritik öneme sahiptir. Proje Milli yazılımların kullanılması; cari açığımızın azalmasına, ülkemiz için en önemli alanlardan biri olan enerji sektöründe teknoloji geliştiren bir ülke olmamıza ve ülkemizde bu alanda istihdam olanaklarının oluşmasına katkı sağlayacaktır.”