“Elektrik dağıtım sektörüne toplamda 336 milyar TL’lik yatırım yapıldı”
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Nevzat Şatıroğlu; “Tüm uygulama dönemlerine baktığımızda elektrik dağıtım sektörüne bugüne kadar 336 milyar TL’lik bir yatırım yapıldığını görmekteyiz” ifadesini kullandı.
Sibel ACAR-ANKARA/ Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (Elder) 10. Olağan Genel Kurulu Ankara’da gerçekleştirdi.
Açılış konuşmalarını Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Nevzat Şatıroğlu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı Sayın Mustafa Yılmaz ile Elder Yönetim Kurulu Başkanı Kıvanç Zaimler’in yaptığı Genel Kurul’a; kamu ve özel sektörden üst düzey bürokrat ve yöneticiler katılım sağladı.
10. Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER) Olağan Genel Kurulu’nda konuşanEnerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Nevzat Şatıroğlu, elektrik dağıtım sektöründe ilk özelleştirmenin 1990 yılında gerçekleştiğini 2013 yılının Eylül ayında Toroslar Elektrik Dağıtımı’nın özelleştirmesi ile bu sürecin tamamlandığını belirtti.
Sürecin devamına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Şatıroğlu; “Aradan geçen bu süreçte elektrik dağıtım şirketlerinin EPDK mevzuatı çerçevesinde yatırım ve bakım bütçeleri esas alınarak sistem kullanım bedelleri belirlenmiş ve uygulama dönemlerine geçilmiştir. Tüm bu uygulama dönemlerine baktığımızda toplamda bugüne kadar güncellenmiş değerleriyle 336 milyar TL’lik bir yatırım yapıldığı ve son 3 yılda 20 milyar TL’lik bakım bütçesinin şirketler tarafından harcandığını görmekteyiz. Ancak yapılan bunca yatırım ve bakım faaliyetine rağmen elektrik dağıtım sektörümüzde şikayetler devam etmektedir. Vatandaşlarımızın refah seviyesinin yükselmesi ve hizmete erişmede aradığı konfor maalesef tam anlamıyla elde edilememiştir” ifadesini kullandı.
ŞATIROĞLU, KIRSALDA KESİNTİSİZ HİZMETE DİKKAT ÇEKTİ
Bu doğrultuda Türkiye’nin 81 il ve 855 ilçesine doğal gaz götürülmüş olmasına rağmen daha küçük yerleşim yerlerinden ve köylerden doğal gaz talebi alındığına dikkati çeken Şatıroğlu; “Bu talepler vatandaşımızın konforu ne derece aradığının göstergesidir. Tabi bu konfor şartlarının yükselmesinde son 22 yılda, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın öncülüğünde ve Ak Parti Hükümetleri sayesinde toplumumuzun refah düzeyinin yükselmesi etkili olmuştur. Kırsalda, en ücra köşelere kadar elektrik dağıtım hizmetinin kesintisiz vatandaşa ulaştırılması önemlidir” dedi.
İletişim noktasında da bazı aksaklıklar yaşandığını ifade eden Şatıroğlu; “Dağıtım şirketlerimizin bence iletişim kanallarını gerek sanayici gerek vatandaş düzeyinde biraz daha iyileştirmesinin, iletişimini kuvvetlendirmesinin sorunlarımızın bir kısmını çözeceğinin kanaatindeyim. Bu konuda siz değerli sektör temsilcilerimizden bu konuya önem vermelerini beklediğimi belirtmek isterim” ifadelerini kullandı.
“TÜRKİYE YÜZYILINDA DAĞITIM SEKTÖRÜMÜZE ÖNEMLİ GÖREVLER DÜŞÜYOR”
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı Mustafa Yılmaz, son 3 senede dünyada ve ülkemizde yaşanan gelişmelerin neticesinde zorlu süreçlerle mücadeleye hazırlıklı olmamız gerektiğini gösterdiğini ifade ederek sözlerine başladı.
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Başkan Yılmaz, sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Coğrafya kaderdir sözü doğru olabilir elbette. Ama kaderin de gayrete aşık olduğunu, çalışanın, emek verenin, doğru hedefler belirleyerek doğru stratejilerle yol yürüyenlerin güçlükleri aşacağını ve önünde sonunda kazanacağını da unutmamak gerekiyor. 3 sene gibi kısa bir süreye sığan böylesi önemli gelişmelere karşı enerji sektörü olarak başarılı bir sınav verdiğimizi gururla söyleyebilirim. Şüphe yok ki her güçlükle beraber bir de kolaylık vardır. Yaşadığımız bu dönem; bizlerin kriz yönetme becerisini, olası zorluklara karşı mukavemet gücümüzü, gelişen dünyaya yönelik vizyoner bakış kültürümüzü perçinledi. Güçlendirdi. Ancak artık yeni şeyler söylemek lazım. Çünkü “Türkiye Yüzyılında” hepimizin sorumluluğu daha fazla. İki günümüz birbirine denk olmadan her gün yeni şeyler üretme, ülkemize yeni değerler katma bilinci ile çalışmalıyız. Elbette bu konuda dağıtım sektörümüze önemli görevler düşüyor” dedi.
YILMAZ’DAN YATIRIM SÜREÇLERİNİ HIZLANDIRMA UYARISI
Elektrik dağıtım işinin doğası gereği hayati önem taşıdığını belirten Yılmaz, başarıların yanı sıra başarısızlıkların da sektörün genelinin saygınlığını ve güvenilirliğini etkilediğine vurgu yaptı.
Bu sebeple dağıtım sektörünün gelecek vizyonuna katkı sağlayacak beklentilerine yönelik görüşlerini paylaşan Yılmaz; “Öncelikle dağıtım sektörümüzü geleceğe taşırken ‘bugünün sorunlarına yarının çözüm yolları’ ile çare aramak, yatırım planlamalarında gelenekselleşmiş ve kolaycı yöntemlerin dışına çıkmak mutlak surette öncelik olmalıdır. Bu amaçla gerek planlama gerekse saha süreçlerinde; tüketiciyi üzebilecek her türlü sorunu öngörebilen ve geçici değil kalıcı çözüm üreten yöntemleri geliştirmeniz temel beklentimiz olmaya devam edecektir. Bakım ve onarım bütçelerinin verimli ve yerinde kullanılmasının kesintileri önlemedeki rolü hepinizin malumudur. Tüm yatırım ve işletme süreçlerini birlikte optimize ederek etkin ve verimli harcama ile en üst düzey kalite yakalanacaktır. Türkiye Yüzyılı’nda elektrik kesintilerini de şebekenin eskiliği mazeretini de gündemimizden tamamen çıkartmamız gerekmektedir. Daha fazla yenilenebilir enerji kaynağının sisteme verilmesi kadar üretim ve yatırımlara yönelik olarak da dağıtım sektörümüzün sorumluluklarını unutmaması gerekmektedir. Biz EPDK olarak ‘daha fazla yerli ve yenilenebilir enerji için, daha fazla yatırım için’ üzerimize düşeni hızla yerine getirirken, dağıtım şirketlerinin çağrı mektubu ve bağlantı görüşü süreçlerinde ağır davranma, farklı hesapların içine girme lüksü olamaz. Yatırım süreçlerini hızlandırma noktasında beklentilerimizi karşılamayan şirketlerin karşılaşacağı yaptırım da hepinizin malumudur” değerlendirmesinde bulundu.
“AKILLI SAYAÇ DÖNÜŞÜMÜNDE TEDARİK VE TESİS İŞLEMLERİ 1 OCAK 2025 TARİHİNE KADAR HIZLA YAPILMALI”
Yılmaz, akıllı sayaç dönüşümüne ilişkin de uyarılarda bulunarak; “1 Ocak 2025 tarihinden itibaren tüm dağıtım şirketlerinin akıllı sayaç dönüşümüne ilişkin tedarik ve tesis işlemlerini hızla yapmaları gerekmektedir. Ayrıca sayaç entegrasyon sürecinde de tüketicilerin ihtiyaçlarına cevap verecek, olası şikayetlerin önüne geçecek her türlü çalışmanın da titizlikle yapılması beklentilerimiz arasındadır” dedi.
Yılmaz, sözlerine; “Şüphesiz önümüzdeki günlerde elektrikli araçlar ve milli akıllı sayaç sistemleri gibi konular dağıtım sektörünün gündeminde çok daha fazla yer alacaktır. Hızla gelişen elektrikli araç sektörünün ihtiyaçlarına cevap verme sürecinde dağıtım şebekelerinin gerekli yerlerde güçlendirilmesi için her türlü yatırımın ivedilikle yapılması gerekmektedir. EPDK olarak nasıl ki meskenlerde ya da sanayide herhangi bir enerji krizine izin vermiyorsak yollarda da kesintisiz enerji için verilen tüm hizmetlerin takipçisi olacağız” şeklinde devam etti.
ZAİMLER : “ÜLKEMİZE YAPTIĞIMIZ YATIRIMLARIN GÜNCEL TOPLAMI 709 MİLYAR TL’Yİ AŞTI”
Elder Yönetim Kurulu Başkanı Kıvanç Zaimler ise elektrik dağıtım şirketleri olarak, bir kamu hizmeti olan elektrik dağıtımının kesintisiz, kaliteli ve sürekli sunulması için canla başla çalıştıklarını ifade ederek; “Türkiye’de elektrik dağıtımının tamamıyla özel sektör eliyle yapılmaya başlandığı 2013 yılından bugüne bu anlayışımızı korumayı ve geliştirmeyi ilke edindik. Bu süre zarfında hizmet verdiğimiz abone sayısı yüzde 36’dan fazla artarak 49 milyon sınırına dayandı. Dağıtım hatlarının uzunluğu yüzde 30’dan fazla artarak 1,4 milyon kilometrenin üzerine çıktı. Trafo sayısı yüzde 33 mertebesinde artarak 520 bin adetin üzerine; trafo kapasitesi ise neredeyse iki katına çıkarak 200 bin megavolt amper eşiğini geçti. Kayıp oranları ise iki haneli rakamlardan tek haneli rakamlara geriledi. Aralıksız olarak devam ettiğimiz yatırımların 2011- 2023 yıllarına ait toplam büyüklüğü güncel TÜFE değeri ile 289 milyar TL’yi buldu. Özelleştirme ihaleleri sonrasında Türkiye Cumhuriyeti Hazinesi’ne ödediğimiz güncel değer ile 420 milyar TL de dâhil edildiğinde ülkemize yaptığımız yatırımların güncel toplamı 709 milyar TL’yi aştı. Bu tablonun gerisinde serbestleşme politikaları, esnek düzenlemeler ve dağıtım şirketlerimizin tutkulu, azimli ve enerjik çabaları var. Emeği olan herkese içten teşekkürlerimi sunuyorum. Ama en çok da sektörümüzde çalışan 100 bini aşkın emektarımıza teşekkür ediyorum” diye konuştu.
Zaimler, sözlerine şöyle devam etti:
“Geçen hafta Eurelectric tarafından ‘Dağıtım Şirketleri Yatırım Zorluklarının Üstesinden Nasıl Gelebilir?’ başlıklı bir Tutum Belgesi yayımlandı. Belgede, 2030’a kadar sisteme girecek yeni YEK tesislerinin üçte ikisinin dağıtım şebekesine bağlanacağı öngörüsünden hareketle daha proaktif bir yatırım anlayışına ihtiyaç olacağı tespiti yapılıyor. Ve mevcut yatırım pratiklerinin ihtiyacı karşılamaya yetmeyeceğini, proaktif bir yatırım anlayışının hayata geçirilmesi gerektiği gerçekleriyle ortaya konuyor. Avrupa’dan farklı olarak, nüfusu artmakta olan ve kentleşme süreci devam eden ülkemiz açısından yatırım ve yatırımların finansmanında yeni ve yenilikçi yaklaşımlara daha çok ihtiyacımız olacağını düşünüyoruz. Bu denli yıkıcı ama aynı zamanda yapıcı etkileri olan dönüşüm süreci, kısa zamanda hazırlıklarına başlayacağımız 5’inci Uygulama Dönemini öncekilerden farklı kılıyor. Farklılığın nedeni sadece yeşil ve dijital dönüşümün gerektirdiği nitel ve nicel paradigma değişikliğinden ibaret değil. Dağıtım lisansı sürelerinin 2036 yılından itibaren peyderpey biteceği göz önünde bulundurulduğunda, yatırımların itfasının nasıl sağlanacağı, lisans sürelerinin uzatılması imkân ve şartları, 5’inci Uygulama Döneminin bir diğer başat farklılığını oluşturuyor. Bu konuda gerekli politikanın gecikmeksizin oluşturulması ve hukuki rejimin saptanması, tüm paydaşların önlerini görmesini sağlayacaktır.”