‘Bor ile geleceği tasarlıyoruz’
Eti Maden Genel Müdürü Serkan Keleşer, ‘Türkiye Yüzyılı’nda bor madeninin önemini anlattı. Eti Maden Genel Müdürü Keleşer, “Borun geleceğini tasarlamaktan bor ile geleceğimizi tasarlamaya geçiyoruz” dedi.
Eti Maden Genel Müdürü Serkan Keleşer, katıldığı televizyon kanalında ‘Türkiye Yüzyılı’nda bor madeninin önemini anlattı. Katıldığı televizyon programında Keleşer, bor üretimi ve bordan katma değerli ürünler oluşturmak gibi Eti Maden Kurumunun öncelikli hedeflerini aktardı.
“BOR ÜRETİMİ SADECE ETİ MADEN KURUMU TARAFINDAN YAPILMAKTA”
Bor üretiminin sadece Eti Maden Kurumu tarafından yapılmasını hatırlatan Keleşer, “Eti Maden Kurumu olarak 1935’ten günümüze kadar uzanan bir serüvenimiz var, köklü bir kurumuz. Metalik malzemeler, bakır, aliminyum ve krom gibi birçok madeni işletmiş, çalıştırmış, satmış ve ülke ekonomisine değer katmış bir kurumdan bahsediyoruz. Bor, bu madenler arasında en önemlilerden biri. Boru, ilgili kanun gereği, devlet eliyle çıkarılması ve işletilmesi yapılmakta. Bu da Eti Maden Kurumuna verilmiş bir hak. Yani bor üretimi, sadece Eti Maden Kurumu tarafından yapılmakta. Biz özel bir kurum değiliz; devletimizin kurumuyuz. Bütün katma değeri halkımıza aktarmaya çalışan bir kurumuz” dedi.
“BORUN KULLANILMADIĞI BİR ALAN YOK GİBİ”
Borun kullanım alanında birçok ürün olduğunu söyleyen Keleşer, “Kullandığımız gözlüklerin ve telefonların camından, evimizde kullandığımız seramiklerden, gözümüz mikrop kaptığı zaman kullandığımız göz damlasına kadar 250’den fazla kullanma alanı olan bir madenden bahsediyoruz” dedi.
“TÜRKİYE BOR CEVHERİNİN EN KALİTELİSİNE SAHİP”
Dünyadaki toplam bor üretiminin yüzde 48’inin Türkiye’de olduğunu ifaden eden Keleşer, “Türkiye, bor cevherinin en kalitelisine sahip ülke konumunda. Bor cevherinden üretilecek ürünler de doğal olarak en kalitelisi oluyor. Dünyada yaklaşık 4,5 milyar bor rezervi mevcut. Bu 4,5 milyar bor rezervinin yaklaşık yüzde 73’ü, yani 3,3 milyar tonu bizde. 1,2 milyar tonu da rakiplerimizde. Böyle bir cevhere sahibiz. Bor rezervi ülkemizde Balıkesir’de, Kütahya’da ve Eskişehir ilçelerinde bolca mevcut. Aynı yerlerde de fabrikalarımız bulunuyor. Pazarın büyüklüğü 4 milyon ton. Bütün pazarda 4 milyon ton bor ürünü kullanılıyor. Bunun yaklaşık parasal değeri 2 milyar dolar. 2 milyar dolarlık bir bor pazarından bahsediyoruz. Dünyada bor üreticilerine bakarsak birinci sırada Eti Maden Kurumu. Dünyada bor üreticilerinin en büyüğü Eti Maden Kurumu. İkinci sırada ana rakibimiz olan US Borax bulunuyor. Bor piyasası rekabetin olduğu bir piyasa. Dünyada bor için 5,7 milyon ton üretim kapasitesi var. Bunun 2,7 milyon tonu ülkemizde üretiliyor. Yani toplam bor üretiminin yüzde 48’i Türkiye’de” dedi.
“ETİ MADEN 2021 YILINDA 1 MİLYAR 30 MİLYON DOLAR CİRO YAPTI”
Yeni yılda 2,650 milyon tona yakın ürün satıp 1,3 milyar ciro yapmayı hedef olarak belirlediklerini ifaden eden Keleşer, “2021 yılında Eti Maden, yaklaşık 2,630 milyon ton bor satışı yaptı ve bunu 1 milyar 30 milyon dolar ciro yaptı. Pazar payı olarak ilk defa 2021’de, yüzde 60’ın üzerine geçtik. Bizim pazarlamadaki mottomuz, ‘Hedef rezerv kadar pazar’ oldu her zaman. Rezervimiz yüzde 73 seviyesindeyken pazar seviyemizde yüzde 73 civarında olsun diyoruz. Bor piyasası rekabetçi bir piyasa. Bor piyasasında mal satmak dışarıdan göründüğü gibi değil. Bor piyasasında Türkiye tekel değil. 2022’de, geçen yılki rekorumuzu tekrarlamak istiyoruz. Bu sene 2,650 milyon tona yakın bir ürün satacağız ve 1,3 milyar dolara yakın bir ciro yapacağız. Buna inanıyoruz. Bu hem üretim açısından ve ciro açısından yeni bir rekor olacak. Yine pazar payımız yüzde 60’ın üzerine çıkmış olacak. Bu pazar payımızın sürekliliği sağlamak istiyoruz. Eti Maden’in üç ana temeli var: Kalite, sürdürülebilirlik ve inovasyon. Satışta, üretimde ve diğer birçok konu bakımından sürdürülebilirlik en önemli faktörlerden biri” dedi.
“PARASAL DEĞER 60 MİLYAR DOLAR SEVİYELERİNDE”
Bor madeninden katma değeri yüksek ürünler üretmenin önemini hatırlatan Keleşer, “Artık yeni bir merhaleye geçiyoruz. Borun geleceğini tasarlamaktan bor ile geleceğimizi tasarlamaya geçiyoruz. Borun geleceğini tasarlama işi bitti, artık bor ile geleceğimizi tasarlıyoruz. Halkımız boru yanlış tanıyor, yanlış biliyor. Aslında bu daha kötü bir şey. Vatandaşa bor ile ilgili bir soru sorun, cevap olarak ‘Boru çıktığı gibi satıyorlar’ diyecektir. Bu gibi varsayımların hiçbiri gerçek değil. Yanlış bilgileri düzeltmek daha zor oluyor. Biz de bunun doğru olduğunu anlatabilmek için üniversitelere gidiyoruz, üniversite öğrencilerine bunları anlatmaya çalışıyoruz. Bizim bütün hedefimiz, boru daha çok bilinen, daha uç ürüne giden, daha katma değeri olan bir maden olarak kavramsallaştırıp, ülkemize katabileceğimiz katma değeri olan projeleri yapmak. Bunların ötesinde de borla geleceği tasarlamak. Borun kullanım alanını arttırdıkça ülkemize daha fazla katma değer katacağız. Bu alandaki en önemli projelerimizden biri de Bandırma Bor Karbür Tesisimizi 2023’ün başında devreye almak. Bu tesisi devreye aldığımızda bor cevherinden borik asit üreteceğiz. Borik asit için 1000 ile 1200 dolar arası satış rakamından bahsediyoruz. Yani cevherden borik aside geçerken, 1’e 6 kadar bir katma değer kazanıyoruz. Yani boru topraktan çıktığı şekilde satmıyoruz. Boru rafine bir ürüne çeviriyoruz. Bunun haricinde bor karbür tozunu üretmeye çalışıyoruz. Bu tozdan da bir ileri seviye ürün olan roket nozulu üretebilirsiniz. Bunların tanesi 1000 dolar civarında. Tonu ise 4,1 milyar dolara denk geliyor. Yani Eti Maden olarak, 4 milyon boru satsak, 2 milyar dolar alacağız. Ancak, bor karbürden imal edilen roket nozulu, kumlama nozulu, takım tezgahları ucu gibi ürünleri boru işleyip satarsak, bunların parasal değeri yaklaşık 60 milyar dolar seviyelerine çıkıyor” dedi.