CNG, toplu taşıma otobüslerinin motorları için ideal yakıt olabilir
“Araçlarda CNG Kullanımının Çevreye ve Ekonomiye Etkisi” başlıklı makaleye göre sıkıştırılmış doğal gaz (CNG), kısıtlı bir seyir bölgesine sahip olan toplu taşıma otobüslerinin içten yanmalı motorları için ideal yakıt olabilir.
ESGAZ İç Tesisat ve Proje Onay Mühendisi Türker Yetkin Özdemir‘in hazırlamış olduğu “Araçlarda CNG Kullanımının Çevreye ve Ekonomiye Etkisi” başlıklı makaleden derlenen bilgilendirmeye göre; dünyada kullanılan enerjinin çoğu fosil yakıtlardan sağlanıyor. Fosil yakıtların yanması ile de sera gazları ve kirletici emisyonlar üretiyor. Fosil yakıtlar içinde doğal gaz bu açıdan en uygun yakıt olarak biliniyor. Buna karşın doğal gaz, mobil kullanım amaçları için depolama ve doldurma tesisleri açısından problemlere sahip fakat sıkıştırılmış doğal gaz (CNG), kısıtlı bir seyir bölgesine sahip olan toplu taşıma otobüslerinin içten yanmalı motorları için ideal yakıt olabilir.
Makaleye göre; doğal gaz, hidrokarbon bileşiklerinin karışımı ve çoğunlukla metandan oluşuyor. İçerdiği enerji yoğunluğu ve dizel yakıtına kıyasla tüm dünyada genel olarak sahip olduğu düşük fiyat gerçeği doğal gazı diğer yakıt tiplerinin önüne geçiriyor. Doğal gazın diğer yakıt türlerine kıyasla ucuz ve ulaşılabilir olması sonucu birçok ülke, doğal gazın içten yanmalı motorlarda uygulamasına yönelik çalışmalarını artırdı. Araç üreticileri ve araç sahipleri doğal gazı kullanmaya yöneldi. Avrupa’da 2003 yılında 500 bin CNG yakıtlı araç varken bugün bu sayı 2 milyonu geçti. Tüm dünyada ise doğal gazlı araç sayısı 16 milyonu geçti.
ARAÇLARDA CNG KULLANIMI VE ÇEVREYE ETKİSİ
ESGAZ İç Tesisat ve Proje Onay Mühendisi Özdemir tarafından ele alınan makalenin devamında ise, doğal gazın bünyesinde diğer yakıtlar gibi kükürt veya organik bileşikler olmadığından, yandığında hava kirliliği ve insan sağlığı için zararlı gazların en az miktarda oluştuğuna değiniliyor. Ayrıca, sera etkisi yapıcı gazlarda doğal gaz dizele göre %22, benzine göre %29, karbondioksitte ise benzine göre %25, LPG’ye göre %12 azalma sağlıyor.
“Araçlarda CNG Kullanımının Çevreye ve Ekonomiye Etkisi” başlıklı makaleye göre, CNG ile diğer emisyon sınıfları karşılaştırıldığında, CNG’den çıkan salımın, emisyon limitlerinin en altında olduğu görülüyor. Yapılan araştırmalar neticesinde, kilometre başına gram karbondioksit salımı açısından değerlendirildiğinde benzin kullanan araçların 164 gram, dizel kullanan araçların 156 gram, CNG kullanan araçların ise 124 gram salım gerçekleştirdiği verisine ulaşıldı.
Makalede, CNG kullanımının avantajları aşağıdaki gibi sıralandı:
“• CNG, yakıt olarak 650°C’de yanan bir gaz olup havadan hafif olduğu için patlama tehlikesi çok düşük bir oranda ve CNG’nin yapılan araştırmalar dahilinde benzin ve LPG’den daha güvenli olduğu tespit edildi.
• Karbonmonoksit (CO) oranı %0 olduğu için çevreye dost bir alternatif yakıt.
• CNG; benzinle çalışan araçlarda %60-70 oranında, LPG ile çalışan araçlarda ise %30 daha tasarruflu.
• İstasyonlarda depolama yapılma imkânı mevcut.
• Motora hiçbir zararı olmayan CNG kullanımında ortalama 35.000-40.000 km’de bir yağ değişimi yapılıp, motor ömrü uzatılıyor.
• Oktan sayısının yüksek olmasından dolayı daha temiz yanma karakterine ve daha yüksek ısı verimliliğine sahip.
• Motora direkt gaz girdiğinden soğuk havalarda aracı çalıştırma problemi olmuyor.”
*Araştırmada, İETT Kağıthane Garajı’nda faaliyette olan 240 adet CNG’li otobüsün 2014 yılı içerisinde kullanmış oldukları doğal gaz miktarı ve kat ettikleri kilometre verilerinden yararlanıldı. Kıyaslama verisi olarak da, normal dizel yakıt kullanan bir otobüsün ortalama 0,55 lt/ km yakıt tüketiminde bulunduğu kabul edildi.
**CNG’li otobüslerin ortalama yakıt tüketimi ve kilometre verileri incelendiğinde yıl içerisinde ortalama 0,68 m3/km değerinin yakalandığı, özellikle klima kullanımının arttığı yaz aylarında bu değerin 0,72 m3/km değerine kadar yükseldiği gözlemlendi.