“Yüksek petrol fiyatları güçlü talebi zayıflatabilir”

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İcra Direktörü Fatih Birol, son aylarda yükselişe geçen petrol fiyatlarının dünya genelindeki güçlü petrol talebini zayıflatabileceğini söyledi.

Columbia Üniversitesinin New York’ta düzenlediği 2018 Küresel Enerji Zirvesi’ndeki bir panelde konuşan Birol, petrol fiyatları, karbon salınımları ve elektrik piyasaları hakkında değerlendirmelerde bulundu.

Birol, son haftalarda ham petrol fiyatlarının yaklaşık 3,5 yılın en yüksek seviyesine tırmandığına işaret ederek, buna rağmen dünya genelinde bazı petrol üreticilerinin daha yüksek petrol fiyatlarını arzu ettiğini dile getirdi.

Petrol fiyatlarının şu andakine kıyasla daha yüksek seviyelere yükselmesi durumunda ABD’de kaya petrolü ve Brezilya’da açık deniz petrol üretiminin artacağını belirten Birol, “Yüksek petrol fiyatları nedeniyle küresel petrol talebindeki güçlü artış zayıflayabilir.” yorumunda bulundu.

Birol, Suriye ve Yemen gibi ülkelerden kaynaklanak jeopolitik gerginliklerden dolayı küresel petrol piyasasının sıkılaştığına dikkati çekerek, bunun petrol fiyatlarında artışa neden olduğunu bildirdi.

Küresel petrol piyasasında artan talebe karşın yatırımların hala düşük kaldığını ifade eden Birol, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Her yıl yaşlanan petrol sahaları nedeniyle günlük ortalama 3 milyon varil ham petrol üretimini kaybediyoruz. Ayrıca, dünya genelinde petrol talebini karşılamak için ek olarak günlük ortalama 1,5 milyon varil üretime ihtiyacımız var. Toplamda söz konusu 4,5 milyon varile baktığımızda 2021 veya 2022’de sürprizlerle karşılaşabiliriz. İşte bu nedenle petrol endüstrisinde daha fazla yatırıma ihtiyacımız var.”

Petrol talebindeki artışın üçte biri Asya’dan

Birol, geçen sene petrol, doğalgaz ve kömür gibi fosil yakıtların tüketiminde artış görüldüğü için dünya genelinde karbon salınımlarının da yükseldiğini belirtti.

Küresel petrol tüketiminin yüzde 25’inin dünya genelindeki binek araçlardan kaynaklandığını vurgulayan Birol, özellikle kamyon, jet ve petrokimya endüstrisinin tüketiminin artan talebe büyük katkı yaptığını dile getirdi.

Birol, küresel petrol talebindeki artışın üçte birinin ise Asya’daki kamyonlardan geldiğine dikkati çekti.

Dünyada 50’den fazla ülkenin yakıt verimliliği standartlarına sahip olduğu bilgisini paylaşan Birol, öte yandan sadece 4 ülkenin kamyonlar için yakıt verimliliği standartlarını uyguladığını kaydetti.

Fatih Birol, dünya genelinde karbon salınımlarını en fazla azaltan ülkenin ABD olduğunu ifade ederek, Çin’in de çevre kirliliği nedeniyle kömür tüketimini azaltıcı politikalar uygulamaya başladığını aktardı.

“1 milyar insanın elektriğe erişimi yok”

Birol, 2002 yılında dünya genelinde 1,6 milyar insanın elektriğe erişiminin bulunmadığını, söz konusu yılda bu durumun en çok Çin, Hindistan ve Sahra altı Afrika’da görüldüğünü söyledi.

Elektriğe erişim sorununu Çin’in 2015’te çözdüğünü, Hindistan’ın ise bir veya iki yıl içinde çözüme kavuşturacağını belirten Birol, Sahra altı Afrika’da ise bu durumun hala büyük bir sorun olduğunu ifade etti.

Birol, şunları kaydetti:

“Bugün hala dünyada 1 milyar insanın elektriğe erişimi yok. Afrika’da her üç insandan ikisinin elektriği yok. Bu gerçekten utanç verici. Afrika’ya baktığınızda, hidroelektrik, güneş, jeotermal, rüzgar olsun en büyük enerji kaynaklarına sahip. Nijerya’dan Mozambik ve Tanzanya’ya uzanan büyük doğalgaz kaynakları var.”

Afrika ülkelerinde hükümetlerin elektriğe erişim sorununu ciddiyetle karşıladığına değinen Birol, bu problemle ilgili atılan adımları heyecanla takip ettiğini sözlerine ekledi.

AA