“Kredi portföyünde enerji ve enerji verimliliği sektörü birinci sırada yer alıyor”

TBMM Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) Komisyonunda, Türk Eximbank’ın 2021 ve 2022 yılı hesapları görüşüldü.

Güney, komisyondaki sunumunda, Türkiye’de mal ve hizmet ihracatı yapan firmaları nakdi, alıcı kredileri ile alacak sigortası ürünleriyle desteklediklerini belirtti.

Amaçlarının ihracatçı firmaları finansal anlamda destekleyerek küresel rekabette şirketlere avantaj sağlamak olduğuna işaret eden Güney, böylece Türkiye’nin sürdürülebilir şekilde düzenli ve istikrarlı ihracat artışını sağlamaya destek olmayı amaçladıklarını söyledi.

Ali Güney, Türkiye’deki nakdi ihracat kredilerinin yüzde 33,4’ünün sadece Türk Eximbank tarafından sektöre sunulduğunu belirterek, “Türk Eximbank aktif büyüklüğü olarak Türkiye bankacılık sektöründe 10. sırada olmasına rağmen krediler büyüklüğü açısından, yani sektöre sağlanan krediler açısından baktığımızda bankacılık sektöründe 9. sıradadır.” diye konuştu.

Türk Eximbank’ın bilançosuna bakıldığında aktiflerinin yüzde 91,5’inin kredilerden oluştuğuna dikkati çeken Güney, “Bu oran, Eximbank’ın kendi misyonu gereğince fonlarını ihracatçıya nakdi kredi olarak sunmanın gayretinde olduğunu gösteriyor. Bankacılık sektöründe bu oran ortalama yüzde 50’ler seviyesinde.” ifadesini kullandı.

Güney, bankanın bilanço olarak büyümesini sürdürdüğünü ifade ederek, şöyle devam etti:

“Geçen sene, bir önceki yıla göre bilanço büyümemiz yüzde 43,09 iken bu yılın 4’üncü ay sonu itibarıyla banka bilançosu ilk defa 1 trilyon liranın üzerine çıktı. Bu dönemde kredilerin tutarı 922 milyar 759 milyon lira. Banka, sermaye açısından da Hazine ve Maliye Bakanlığının sermaye desteğiyle beraber güçleniyor. Geçen 1,5 yıl içerisinde toplamda 34,5 milyar liralık nakdi sermaye desteğiyle ödenmiş sermayemiz 55,3 milyar liraya çıktı. Banka bilançosundaki karlarla beraber şu anda krediye konu öz kaynaklarımız nisan sonu itibarıyla 108 milyar liraya yaklaştı.”

“Eximbank imkanlarından faydalanan ihracatçı firma sayısı 18 bin 383’e ulaştı”

Geçen yıl ihracatçılara 24,6 milyar dolar alacak sigortası, 24,1 milyar dolar nakdi kredi desteği sağladıklarını belirten Güney, bu tutarın Türk Eximbank tarihindeki en yüksek destek rakamı olduğunu söyledi.

Güney, Türk Eximbank’ın söz konusu destekleri sağlarken kullandığı 3 temel fonlama kaynağı bulunduğunu anlatarak, şunları kaydetti:

“Türkiye’de bankacılık sektöründe en yüksek fonlamayı yurt dışından temin ederek ihracatçının kullanımına sokan ilk üçteki bankalardan biriyiz muhtemelen. Özellikle geçen yıl 8,4 milyar dolarlık ilave bir kaynağı temin etmiştik. Nisan ayına kadar da 2,4 milyar dolarlık bir fonlamayı sağlamış durumdayız. İhracata sağlamış olduğumuz bu desteklerin tabana yaygınlaşmasına da büyük önem veriyoruz. Eximbank desteklerinden faydalanan toplam ihracatçı sayısını artırırken, bunların içeriğindeki KOBİ oranına da dikkat ediyoruz. Nisan sonu itibarıyla Eximbank imkanlarından faydalanan ihracatçı firma sayısı 18 bin 383’e ulaştı ve bunların yüzde 83’ünü KOBİ’ler oluşturdu.”

KOBİ’lerin krediye erişimindeki en büyük sorunun teminat olduğunu, bu sorunu da yüzde 5 ortaklıkla kurdukları İhracatı Geliştirme AŞ (İGE) ile aşmaya çalıştıklarını aktaran Güney, yaklaşık 5 bin firmaya 70 milyar lira İGE kefaletiyle kredi kullandırdıklarını belirtti.

Güney, sürdürebilirlik konusuna da büyük önem verdiklerini vurgulayarak, Sınırda Karbon Düzenlemesi’nin gelecek yıldan itibaren devreye gireceğini ve bu anlamda geçen yıl sürdürülebilirlik temalı fon temin ettiklerini anlattı.

Geçen yıl içerisinde başlattıkları yeni uygulamalarla Türk Eximbank’ta teminat çeşitlendirmesine gittiklerini anımsatan Güney, oluşturdukları modelde, yüksek katma değer üreten, performans ve potansiyeli yüksek olan ihracatçıları öncelikli olarak daha fazla desteklemeye gayret ettiklerini de söyledi.

“İhracatçılarımızı desteklemeye devam ediyoruz”

Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı, Türk Eximbank Yönetim Kurulu Başkanı Osman Çelik ise ihracatçıların her zaman yanında olduklarını vurguladı.

Çelik, şöyle konuştu:

“Öz kaynak, yurt dışı uluslararası piyasalardan elde edilen kaynaklar ve Merkez Bankamızın imkanları doğrultusunda ihracatçılarımızı desteklemeye devam ediyoruz. Bunun yanında sigorta enstrümanını da kullanıyoruz. Bu, ihracatçılarımız için önemli bir enstrüman. Alacaklarının garanti altında olması, ihracatçılarımızın işlerine daha çok odaklanmasına imkan veriyor. Dolayısıyla ihracatçılar, Eximbank üzerinden yaptıkları sigorta işlemleriyle alacak ve tahsilat endişesi duymadan yeni pazarlar ve üretimi artırma imkanı buluyor.”

“İhracatçı portföyünde KOBİ firmaları çoğunluk olarak yer alıyor”

Ticaret Bakan Yardımcısı ve Türk Eximbank Yönetim Kurulu Başkan Vekili Özgür Volkan Ağar ise güncel ihtiyaçlar, dünyada ortaya çıkan yeni trendler ve gelişmeler çerçevesinde Banka’nın araçlarını çeşitlendirmeye ve güçlendirmeye gayret ettiklerini söyledi. Ağar, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu çerçevede uzak ülkeler stratejisiyle yeni pazar ve ürün çeşitlendirmesi konusunda ihracatçılara katkı sağladık. Ayrıca katma değerli ve yüksek teknolojili ürünlerin desteği ve finansmanı üzerinde de çalışmaya devam ediyoruz. İhracatımızın çok büyük bir bölümü, Türkiye’deki sanayi yapısı itibarıyla KOBİ’ler tarafından gerçekleştiriliyor. İhracatçı portföyünde KOBİ firmaları çoğunluk olarak yer alıyor. Dolayısıyla bu firmalarımızı da pazar, ürün, teknolojik ürün yapısı ve alıcı kredileri anlamında destekleyecek yeni enstrümanları sürekli tartışıyor, geliştiriyor ve ihracatçılarımızın hizmetine sunuyoruz.”

Komisyonda Türk Eximbank’ın 2021 ve 2022 yıllarına ilişkin hesapları genel görüşe sunuldu.

Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası (TKYB) Genel Müdürü İbrahim Halil Öztop, bankanın aktiflerinin Mart 2025 itibarıyla 160 milyar liraya, toplam aktifin yüzde 64’ünü oluşturan kredi tutarının da 102,4 milyar liraya ulaştığını bildirdi.

TBMM Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) Komisyonunda, Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası AŞ ile bağlı ortaklıklarının 2021 ve 2022 yılı hesapları görüşüldü.

Öztop, komisyonda yaptığı sunumda, küresel ekonomideki gelişmelere değinerek, Türkiye’deki bankacılık sektörünün geçen yıl sonu itibarıyla aktif büyüklüğü, kredi ve öz kaynaklar gibi finansal verilerine ilişkin bilgileri aktardı.

Banka olarak Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınmasına destek sağlamak için aralıksız çalıştıklarını belirten Öztop, “Bankamız aktifleri Mart 2025 itibarıyla 160 milyar liraya, toplam aktifimizin yüzde 64’ünü oluşturan kredi tutarı da 102,4 milyar liraya çıktı. Net karımız geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 70 arttı; 1,8 milyar lira seviyesinde gerçekleşti.” diye konuştu.

İbrahim Halil Öztop, kalkınma bankalarının kaynaklarını ağırlıklı olarak uluslararası kalkınma finansmanı kuruluşlarından temin ettiğini dile getirerek, kalkınma bankalarının cari açığı azaltmak, ihracatı artırmak, üretim kapasitesini yükseltmek gibi sürdürülebilir kalkınmaya destek olma misyonlarının bulunduğunu anlattı.

Halihazırda temin ettikleri kaynakların yüzde 61’ini, yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği temalı kaynaklarla oluşturduklarını aktaran Öztop, “Temin ettiğimiz kaynaklar arasında, istihdam yaratma, dışa bağımlılığı ve cari açığı azaltma, sürdürülebilir kalkınmada öncelikli sektörleri destekleme, iklim finansmanı, gıda güvenliği, KOBİ finansmanı, afet sonrası yeniden yapılandırma ve teknoloji girişimlerinin desteklemesi sayılabilir.” ifadesini kullandı.

Öztop, geçen yıl Türkiye’de katma değer sağlayan yatırımları destekleme misyonuyla uzun yıllardan beri ilişkileri olan kalkınma kuruluşlarından finansman temin ettiklerine dikkati çekerek, Dünya Bankası, OPEC Uluslararası Kalkınma Fonu gibi kuruluşlardan sağladıkları finansmanların detaylarını paylaştı.

Uluslararası finansman kuruluşlarıyla ilişkilerini güçlendiklerine işaret eden Öztop, “Kaynaklarımızı çeşitlendirerek bugüne kadar temin edilen finansman kaynağının yaklaşık 56’sını son 7 yılda gerçekleştirdik.” bilgisini verdi.

Öztop, kaynaklarını ağırlıklı olarak uluslararası kalkınma finansmanı kuruluşlarından temin etmeleri nedeniyle Mart 2025 itibarıyla kredi portföylerinin yaklaşık 78’inin yabancı para cinsinden kredilerden oluştuğunu bildirerek, “Sektörel anlamda ise kredi portföyünde enerji ve enerji verimliliği sektörü yüzde 46 ile birinci, imalat sanayisi yüzde 37 ile ikinci sırada yer alıyor. Dolayısıyla burada herhangi bir şekilde kur riski taşımamaktayız.” değerlendirmesinde bulundu.

Kaynak çeşitliliğini sağlayarak Türk lirası cinsinden finansman imkanı sunmak amacıyla 2020’den bu yana Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından yatırım taahhütlü avans kredisini yatırımcılarla buluşturduklarını hatırlatan Öztop, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Söz konusu kredi çerçevesinde sunduğumuz Türk lirası kaynak ile uzun vadeli finansman desteği sağladık. Dış bağımlılığın ve cari açığın azaltılmasını, ihracatın arttırılmasını sağlamış olduk. Öte yandan toptan bankacılık ile ticari bankalar, finansal kiralama ve faktöring şirketleriyle diğer finansal kurumlar üzerinden mikro, küçük ve büyük ölçekli firmaların tematik yatırımlarına kaynak sağlamaktayız.”

“Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınmasına katkı sağlamaya devam edeceğiz”

TKYB Genel Müdürü Öztop, enerjide dışa bağımlılığın azaltılması için 300’e yakın projeyi finanse ettiklerini vurgulayarak, kalkınma bankacılığının yanı sıra yatırım bankacılığı faaliyetlerinde de önemli başarılara imza attıklarını söyledi.

Kalkınmada önceliklendirilen sektörler başta olmak üzere halka arzlardan, tahvil, bono, sukuk ihraçlarına; şirket birleşme, devralmalarında, finansal ve stratejik danışmanlık hizmetlerinin verilmesini sağladıklarını belirten Öztop, bu kapsamda çeşitli şirket ve kurumların ihraçlarına aracılık ettiklerini anımsattı.

Öztop, yatırım bankacılığı alanında sermaye piyasası ürünlerinin Türkiye’de yaygın kullanımını sağlamak, sermaye piyasalarını derinleştirmek ve yatırımcıları finansmana erişim konusunda desteklemenin, birinci öncelikleri olduğuna işaret etti.

Büyüme ve kalkınma odaklı yüksek potansiyele sahip girişimlerin, orta ölçekli şirketlerin desteklenmesi için doğrudan ve dolaylı yatırımlar yaparak girişim ekosisteminde etkin bir oyuncu olmayı sürdüreceklerine dikkati çeken Öztop, şunları kaydetti:

“Banka olarak tüm faaliyetlerimizde sorumlu bankacılık anlayışıyla hareket ediyoruz. İklim değişikliğinin çevresel, sosyal ve ekonomik etkileriyle mücadele etmeyi temel misyonlarımızdan biri olarak görüyoruz. Yatırımların finansal getirisinin yanında toplumsal refahın artması konusunda yarar sağlamasını, günümüz koşullarında sürdürülebilir kalkınma yolunda en büyük gerekliliklerden biri olarak değerlendiriyor; finansal kaynakların aynı zamanda çevresel, sosyal değer yaratma amacıyla da kullanılmasına imkan tanıyan etki yatırımlarını çok kıymetli buluyoruz. Bu kapsamda etki yatırımı modelinin geliştirilmesi için Etki Yatırımı Danışma Kurulu’nun kurucu üyesi, etki prensiplerini imzalayan Türkiye’deki ilk kuruluş olduk. Ülkemizin ihtiyacı olan her alanda kalkınma hamlelerini destekleyerek Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınmasına katkı sağlamaya devam edeceğiz.”

Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı, TKYB Yönetim Kurulu Üyesi Zekeriya Çoştu ise bankanın misyonu çerçevesinde, Türkiye’de öncelikle sanayi alanı olmak üzere nitelikli yatırımların hayata geçirilmesine katkı sağlamaya devam edeceklerini belirtti.

Komisyonda, Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası AŞ ile bağlı ortaklıklarının 2021 ve 2022 yılı hesapları genel görüşe sunuldu.