II. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı yayınlandı
Türkiye’nin Enerji Verimliliği 2030 Stratejisi ve 2024-2030 yılları arasında uygulanacak olan II. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı yayınlandı.
II. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının resmî web sitesinde yayınlandı.
Eylem Planı’nın sunuş kısmında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, sürdürülebilir ve çevreye duyarlı bir enerji politikası gereği, enerjide arz güvenliğini güçlendirmek ve dışa bağımlılığı azaltmak amacıyla uygulamaya geçilecek plan hakkında, “Ülkemizin 2053 net sıfır iklim hedefleri doğrultusunda sürdürülebilir ve çevreye duyarlı bir enerji politikası gereği, enerjide arz güvenliğini güçlendirmek ve dışa bağımlılığı azaltmak için yeni bir enerji verimliliği hareketi başlatıyoruz. Bu doğrultuda, elde ettiğimiz kazanımları Türkiye Yüzyılında daha ileriye taşımak amacıyla, Türkiye’nin Enerji Verimliliği 2030 Stratejisi ve 2024-2030 yılları arasında uygulanacak olan II. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı’nı uygulamaya başlıyoruz.” dedi.
2033 YILINA KADAR 30,2 MİLYAR DOLAR TASARRUF SAĞLANACAK
Enerji verimliliği çalışmalarına temel oluşturan ve 2007 yılında yürürlüğe giren Enerji Verimliliği Kanunu ile yeni bir dönüşüm süreci başlatıldı. 2012 yılında Enerji Verimliliği Strateji Belgesi (2012- 2023) yayınlandı ve 2023 yılı enerji verimliliği hedefleri belirlendi. Bu hedeflere ulaşılması amacıyla 2017-2023 yılları arasını kapsayan I. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı (I. UEVEP) hazırlandı. 2017-2023 yılları arasında 10,9 milyar ABD Doları yatırım ile kümülatif olarak 23,9 milyon ton eşdeğer petrol (MTEP) enerji tasarrufunun ve 66,6 milyon ton CO2 eşdeğer emisyon azaltımın hedeflendiği I. UEVEP’nin etkin bir biçimde uygulamaya geçirilmesi ve uygulama döneminin sağlıklı bir biçimde izlenmesi amacıyla 6 aylık dönemlerde olmak üzere gelişim raporları hazırlandı ve kamuoyu ile paylaşıldı. 2017- 2023 yılları arasındaki dönemde enerji verimliliğine 8,47 milyar ABD Doları yatırım yapıldı ve bu sayede 24,6 MTEP kümülatif enerji tasarrufu sağlandı. Yapılan yatırımlar ve sağlanan tasarruflarla 68,62 milyon ton CO2 azaltım (kümülatif) gerçekleşti ve 44.880 yeni istihdam yaratıldı. I. UEVEP dönemi içinde gerçekleştirilen yatırımların bundan sonra da benzer şekilde tasarruf sağlayacağı öngörüsüyle, 2033 yılına kadarki toplam parasal tasarrufun kümülatif olarak 30,2 milyar ABD Doları olması bekleniyor. Enerji verimliliğinin parasal tasarrufun yanı sıra sağlık ve refah üzerinde etkisi sayısallaştırılamayan faydaları bulunduğu belirtilirken ve enerji verimliliğine yapılan her bir yatırımın 4 kat getirisi olduğu hesaplandığı ifade ediliyor.
ENERJİ YOĞUNLUĞU YÜZDE 7,9 AZALDI
Rapora göre, Enerji Verimliliği Strateji Belgesi (2012-2023) ile ortaya konulan hedeflerden birisi enerji yoğunluğunun düşürülmesi. Türkiye’nin 2023 yılı enerji yoğunluğunun 2011 yılına göre yüzde 20 düşürülmesi hedefi çerçevesinde gerçekleştirilen enerji verimliliği çalışmaları sonucunda dikkate değer bir mesafe kat edildi. Türkiye’nin gayri safi yurt içi hasılası (GSYİH) 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 5,5 artarken birincil enerji arzı yüzde 1,0 azaldı, birincil enerji yoğunluğu yüzde 6,2 ve nihai enerji yoğunluğu yüzde 7,9 oranında iyileşti, diğer bir ifadeyle bir birim katma değer üretmek için kullanılan enerji miktarı azaldı. Böylece, 2022 yılı itibarıyla Türkiye’nin enerji yoğunluğu 2011 yılına göre yüzde 20,4 oranında azaldı ve Strateji Belgesi’nde öngörülen yüzde 20 azaltım hedefi 2023 yılı gelmeden yakalandı.
100 MİLYON TON SERA GAZI AZALTIMI OLACAK
Enerji verimliliği çalışmalarının hız kesmeden devam ettirilmesi ve ulusal iklim hedefleriyle uyumlu bir enerji politikasının takibi amacıyla 2024- 2030 yılları arasını kapsayacak olan Enerji Verimliliği 2030 Stratejisi ve II. UEVEP hazırlandı. Bina ve hizmetler, enerji, ulaştırma, sanayi, tarım, start-up ve dijitalleşme ile birden fazla sektörü ilgilendiren eylemlerin yer aldığı yatay konular olmak üzere 7 sektörde toplamda 61 eylemin yer aldığı II. UEVEP ile 2024-2030 yılları arasında 20,2 milyar ABD Doları enerji verimliliği yatırımı yapılması ve kümülatif olarak 37,1 MTEP birincil enerji tasarrufu sağlanması hedefleniyor. 2024-2030 yılları arasında Türkiye’nin birincil enerji tüketiminde yüzde 16 oranında azaltıma denk gelen bu hedefin gerçekleşmesi ile aynı zamanda 100 milyon ton CO2 sera gazı azaltımı sağlanmış olacak. Söz konusu hedeflere ulaşılabilmesi için, kamu mali kaynaklarının enerji verimliliği odaklı yatırımlar, iyileştirme programları ve teşvik uygulamalarına maliyet-fayda dengesi gözetilerek yönlendirilmesi sağlanacak. Ayrıca, kamu dışı finansal kuruluşların enerji verimliliği finansmanında daha etkin rol oynaması ve yurt dışı ve uluslararası mali kaynakların mobilize edilmesi önem taşıyor.