TABGİS’ten kar marjı açıklaması
TABGİS Başkanı Ferruh Temel Zülfikar, Genel Yayın Yönetmenimiz Emin Kaya’ya konuştu. Zülfikar, “Binlerce bayi, istasyonunu kapatmanın eşiğinde. Her an zincirleme bir etkiyle iflas bayrakları çekilebilir” diye konuştu.
Akaryakıtta dağıtıcı ve bayi toplam kar marjının yüzde 5’ler seviyesine kadar gerilemesi, gerek dağıtım şirketlerini, gerekse bayileri zor durumda bıraktı. Sürekli artan işletme ve finansal maliyetler karşısında ayakta durmakta zorlanan bayiler, kar marjlarının makul seviyelere çekilmesini talep ediyorlar.
İşte TABGİS Başkanı Ferruh Temel Zülfikar’ın, Genel Yayın Yönetmenimiz Emin Kaya’ya yaptığı açıklamalar:
SORUN ÇOK CİDDİ
Akaryakıt istasyonları gerçekten çok zor bir süreçten geçiyorlar. Geçen akşam EPDK Başkanımızın katıldığı bir televizyon programındaki demeçlerini dikkatle izledik. Sayın Başkan fiyatların serbestçe belirlendiğini ve kendilerinin bir müdahalesi olmadığını belirtti. Buna benzer şekilde EPDK’dan TABGİS’e de iki ay önce bayi marjlarının iyileştirilmesi için yaptığımız bir başvuruya aynı şekilde cevap geldi. EPDK bize de fiyatların bir unsuru olan dağıtıcı ve bayi marjlarına dair maktu bir bedel belirlemediğini bildirdi.
Bütün bunlara katılıyoruz, ama madem her şey bu kadar serbest bayiler neden bugün bu durumdalar? Şimdi burada çok ciddi sorunumuz var.
DAĞITIM ŞİRKETLERİNDEN TALEBİMİZ: ‘MARJLARIN OLMASI GEREKEN SEVİYEYE ÇIKARILMASI‘
EPDK’nın dağıtım marjlarını belirleyen bir kararı var. Biz uzun zamandır bu karara göre olması gereken marjın dörtte birine çalışıyoruz. Şimdi biz bayi olarak şunu soruyoruz, fiyatı belirleyen dağıtım şirketleri olduğuna göre bizim marjımız neden bu kararın bile öngördüğü kârdan daha düşük? Öncelikle buradan dağıtım şirketlerine açık çağrımızdır. Bugünden tezi yok metodolojinin gereğini yerine getirsinler ve marjları olması gereken seviyeye çıkarsınlar.
Dağıtıcılar tarafından da bakıldığında marjı yükseltirsek bu sefer EPDK piyasaya müdahale eder mi? Tavan fiyat uygulanır mı endişesi taşıyor olabilirler. Ona da cevabımız şu, EPDK açıkça belirtti, biz karışmayız dedi… Dağıtım şirketleri rafinerilerle yaptıkları ikili anlaşmaları çerçevesinde nefes alabilecekleri kadar bir imkanı kendileri için sağlayabilirler, ama bayilerin böyle bir imkanı yok ve boğuluyorlar. Biz fahiş fiyatla fahiş kârın peşinde değiliz ki, hepimiz basiretli iş adamlarıyız. Bunu suiistimal eden olursa EPDK zaten hepimizi takipte, gereken yaptırımı uygular. Ama EPDK kendi aldığı karar doğrultusunda bir marj belirleniyorsa buna da karşı çıkmayacaktır, biz hem kendi çalışmalarımızdan hem de Sayın Başkanın söylediklerinden bu mesajı alıyoruz.
Yalnız şunu da özellikle belirtmek istiyorum, dağıtım marjlarını belirleyen karar doğru mudur? Hayır, bize göre yanlıştır, biz TABGİS olarak bunu zamanında hem dava ettik, hem de her zaman yanlış taraflarını belirterek değiştirilmesini istedik. Bu kararın yanlış tarafı dağıtım marjlarının AB ülkeleriyle kıyaslanarak belirlenmesiydi. Yıllarca marjlar enflasyona yenik düştü, şimdi enflasyona getirse yine yetersiz kalıyor. EPDK’dan beklentimiz bu kararı acil olarak değiştirmeleri ve marjları yüzdesel olarak belirleyeceğimiz yeni bir sisteme bizi geçirmeleri.
HER GEÇEN GÜN GEÇ KALIYORUZ
Bayiler için acil tedbirleri yürürlüğe koymasını EPDK’dan bekliyoruz. Bakın her geçen gün çok daha geç kalmış oluyoruz. Bir akaryakıt istasyonu açmak kolay bir şey mi ki kapatmak kolay olsun. Açtık çalışıyoruz, hem istihdam yaratıyoruz hem tüketiciye 7/24 hizmet veriyoruz. Başka bir iş alanında böyle bir şey göremezsiniz. Bu hizmetin bir değeri var, bir de maliyeti var. Ne değer görüyoruz, ne de maliyeti karşılayabiliyoruz. Binlerce bayi istasyonunu kapatmanın eşiğinde her an zincirleme bir etkiyle iflas bayrakları çekilebilir.
SABRIN SONU BAYİLER İÇİN SELAMETE DEĞİL İFLASA ÇIKIYOR
Böyle bir sonuç yaşanmasını elbette ki başta EPDK istemez. Bizim EPDK ile yaptığımız görüşmelerde zaten bu iyileştirmeleri sağlayacak çalışmalarının olduğunu bizimle zamanında paylaşmışlardı. Bizler de bu bilgileri meslektaşlarımıza aktarıp, sabretmelerini belirtmiştik. Ancak bu sabrın sonu bayiler için selamete değil iflasa çıkıyor. TABGİS olarak tüm çözüm önerilerimizi EPDK’ya pek çok defa ilettik. Sendikamızla her defasında görüşüp, özellikle bayi giderleri ve gelirlerine ilişkin önerilerimizi ilgiyle dinlediler ve üzerinde de çalıştıklarını düşünüyoruz.
Biz özellikle elektronik sistem üzerinden EPDK’nın yaptığını açıkladığı çalışmayı bir an önce yürürlüğe koymalarını bekliyoruz. Elektronik sistemli satışlar külliyen zarar şu anda. Düşünün ki, Mart başı itibarıyla toplam brüt bayi marjı litrede 53-54 kuruş, ama dağıtıcının bayi marjından tüketiciye verdiği indirim bunun çok çok üzerinde. Bayiye elektronik satış maliyetini karşılayamadığı gibi diğer maliyetlerini de karşılayacak kâr kalmıyor. Burada bir kıskacın içinde bayi. Neden? Satışı yapsa ayrı zarar, yapmasa, elektronik satışı kesse bu sefer sözleşmeden kaynaklı yine zarar. Bayinin kötünün iyisini tercih etmek zorunda kaldığı bu kıskaçtan çıkarılmasını bekliyoruz.
NAKLİYE AYRICA BELİRLENMELİ
Sonrasında da nakliye maliyetlerini dağıtım payından ayıracak bir düzenlemenin yapılmasını talep ediyoruz. EPDK kendilerinden çok şey beklediğimizi düşünmesin, bizim nihayetinde otorite kuruluşumuz EPDK’dır, sığınacak limanımız da orasıdır. Gelirlerimizde olduğu gibi ağırlığı olan giderlerimizin de iyileştirilmesinde o güce ihtiyacımız var. Bir başka hızlı artan maliyet de kredi kartlı satışlar. Kasım başında litrede 10 kuruş olan bu maliyet bugün 30 kuruş. Bu nedenle, EPDK’nın bizim TABGİS olarak kredi kartıyla yapılan satışların nakit ve kredi kartı olacak şekilde fiyatlandırılabilmesi konusundaki çalışmamıza BDDK nezdinde destek vermelerini de istiyoruz.