“Süreç bize, LPG’nin hayati öneme sahip olduğunu gösterdi”
TOBB Türkiye LPG Meclisi Başkanı Gökhan Tezel, koronavirüs salgını sonrası LPG sektöründeki son durumu Petroturk.com’a değerlendirdi.
TOBB Türkiye LPG Meclisi Başkanı Gökhan Tezel, koronavirüsle mücadele sürecinde LPG sektöründe yaşanan son durumu, alınan tedbirleri ve uygulamaya konulmasını istedikleri ilave tedbirleri Petroturk.com’a anlattı.
Her sektör gibi LPG sektörünün de süreçten etkilendiğini belirten Gökhan Tezel, buna rağmen dünyanın her yerinde LPG operasyonlarının uçtan uca sorunsuz bir şekilde aksamadan devam ettiğini belirtti. Tezel ayrıca, yaşanan sürecin herkese LPG’nin ne kadar hayati öneme sahip bir ürün olduğunu da gösterdiğini ifade etti.
İşte TOBB Türkiye LPG Meclisi Başkanı Gökhan Tezel’in Petroturk.com’a yaptığı o özel açıklamalar:
“DÜNYANIN HER YERİNDE LPG OPERASYONLARI SORUNSUZ DEVAM EDİYOR”
İçinde bulunduğumuz durumda sektörün pazar büyüklüğü geçtiğimiz yıla göre kıyaslandığında nasıl bir tabloyla karşı karşıyayız?
“Gerek ülkemiz gerekse dünya olağanüstü bir dönemden geçiyor. Bu süreçte elbette ki sektörümüz de etkilendi. Bununla birlikte LPG sektöründe faaliyet gösteren şirketler salgınla mücadele sürecinde de tüketicilerin temel ihtiyaçlarını karşılamak için yoğun bir çaba gösteriyor. Dünyada da durum farklı değil. Global pandemi sürecinde dünyanın her yerinde LPG operasyonları uçtan uca sorunsuz bir şekilde aksamadan devam ediyor. Yaşanan bu süreç bize LPG’nin ne kadar hayati önemi olan bir ürün olduğunu da göstermiş oldu.
LPG tüplerinin üretiminde görev alan fabrika çalışanlarımız, dolum tesislerinde doldurulması sürecinde görev yapan çalışanlarımız, bayilere ve müşterilere dağıtımının aksamaması için çalışmaya devam eden nakliye ekiplerimizin yanı sıra, vatandaşlarımızın en temel pişirme ve ısınma ihtiyacının karşılanması için büyük bir özveri ile her gün binlerce eve servis yapan bayilerimiz ve bayi çalışanlarımız var. Benzer şekilde ülkemizin araç parkı ve tüketim alışkanlıklarımız değerlendirildiğinde halkımızın ulaşım ihtiyaçlarının eksiksiz karşılanması açısından otogaz istasyonlarımız da çalışmaya devam ediyor. Meclisimiz adına hepsine ayrı ayrı teşekkür etmek isterim.”
“OTOGAZ PAZARININ NİSAN AYINDA YÜZDE 30-40 DARALDIĞINI SÖYLEMEK MÜMKÜN”
“EPDK’nın en son yayımladığı Ocak 2020 raporuna göre; toplam LPG üretimi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14,5, LPG ithalatı ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8,7 arttı. Satış rakamları bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında, tüplü LPG satışı yüzde 2,41 azalma gösterirken, otogaz satışı ise yüzde 8,41 ile artış trendinde idi.
Türkiye’de ilk Covid-19 vakasının açıklanmasının ardından İçişleri Bakanlığı’nın yayımladığı genelge ile bazı işyerlerinin çalışmalarına kısıtlama getirildi. Restoran, kafe gibi işyerleri geçici süre ile kapatıldı. Bu durum işyeri LPG talebinin azalmasına neden olmakla birlikte evde izolasyon uygulaması ve sokağa çıkma yasakları tüketicilerin evde geçirdiği zamanın artmasına, ev ve kamp tüpü talebinde de artışa neden oldu. Ramazan ayının başlaması ile evsel tüketim benzer seyrinde devam edecektir. Bunun yanında, sokağa çıkma yasağı ve şehirlerarası seyahat kısıtlamaları araç hareketliliğin azalmasına sebep oldu ve bu da pazarın yaklaşık yüzde 80’ine yaklaşan otogaz talebine olumsuz etki etti. Bu etki büyükşehirlerde daha belirgin gözlemlendi. Resmi rakamlar olmamakla birlikte toplam otogaz pazarının özellikle Nisan ayında yüzde 30-40 aralığında daraldığını söylemek mümkün.”
“LPG, PANDEMİ SONRASI DA ÖNCELİKLİ ÜRÜNLERDEN BİRİ OLACAKTIR”
Salgının muhtemel etkilerinin azalması ile yılın ikinci yarısında nasıl bir tablo öngörüyorsunuz?
“Ülkemizde normalleşme sürecinin yüksek ihtimalle Haziran ayından sonra kademeli şekilde başlayacağı görüşündeyim. Yine de pandemi krizinden önceki rutinlerimize dönmemiz daha uzun zaman alacaktır diye düşünüyorum. Hayat yavaş yavaş normale dönerken sosyal mesafe uygulaması hayatımızda önemli bir konu olmaya devam edecek. Büyük ihtimalle bir süre daha dışarıda maske ile gezecek, konser gibi kalabalık aktivitelerden uzak duracağız. Bu süreçte uzaktan çalışanlar da ofislere geri dönecek ama evden çalışma ve video konferans uygulamaları iş dünyasında her zaman olduğundan daha yaygın olacak. İnternetten alışveriş ve dijitalleşme süreçleri gelişip hız kazanacak. Tüketicinin talep önceliklendirmesinde de pandemi krizi öncesine göre değişiklikler yaşanabilir. LPG temel ihtiyaç maddesi olduğundan pandemi sonrası süreçte de tüketici nezdinde öncelikli ürünlerden biri olacaktır. Hareketliliğin başlaması ile otogaz tüketiminin eski seviyesine yaklaşmasını bekliyoruz. Yine pandemi sonrası süreçte kapanan işyerlerinin geri açılması ile işyeri LPG tüketimi de artacaktır.”
“BAZI İLAVE TEDBİRLERİN ALINMASINI ÖNEMSİYORUZ”
Kamu otoritelerince açıklanan ekonomik paketler kapsamında sektörel bazda LPG piyasasının desteğe ihtiyacı var mı? Ne tür destekler verilebilir?
“Türkiye LPG piyasası Avrupa ve dünyanın önemli pazarlarından biri konumunda. Dünya LPG Birliği verilerine göre Türkiye tüpgaz pazarı Avrupa’da 5. büyük pazarken, otogaz pazarı ise dünyada birinci sırada. Sektörümüz 7,5 milyon ev ve işyerine tüpgaz tedariki sağlarken, 11 bin adede yaklaşan istasyon sayısı ile de tüketicilere otogaz sunuyor.
Salgının başlangıcından bu yana devletimizin sürece yaklaşımı, toplum sağlığının yanı sıra ekonomik sürdürülebilirlik konusunda yapılan çalışmaları memnuniyetle takip ediyoruz. Kamuoyu ile paylaşılan Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi ile pek çok sektörümüz için iş sürekliliği ve istihdama yönelik önemli kararlar uygulamaya alındı. Halkımızın temel ihtiyaç maddelerinden biri olan LPG’nin tüketicilere ulaştırılmasında sürdürülebilir bir hizmet anlayışı ile büyük bir özveri ile çalışan sektörümüzün tüm paydaşları ile ekonomik paket içinde yer almasının son derece önemli olduğu görüşündeyiz.
Salgının sektörümüze etkilerini iki boyutta görüyoruz. Bunlardan birincisi küresel piyasalarda yaşanan gelişmelerin finansal etkileri ve ülke içinde alınan tedbirlerin ve salgının boyutunun ekonomik etkileri. Hepimizin yakından takip ettiği üzere petrol fiyatlarındaki değişimin etkisi ile şirketlerimizin stok maliyetlerinde de önemli etkiler oluşuyor. Ayrıca satışların azalmasına bağlı olarak bir önceki yıl satış rakamları üzerinden stok tutulması gerekliliği finansal yükün artmasına sebep oluyor. Salgının etkisinin geçici olduğu düşünüldüğünde kısa vadede likidite ve işgücü sorunları yaşanmaması için bazı ilave tedbirlerin alınmasını da önemsiyoruz. Bunlardan birkaçına değinmek isterim;
Şirketlerin sürdürülebilirliğini sağlamak için şirketlerin öz kaynaklarının kuvvetlendirilmesine ilişkin tedbirler alınmalıdır. İstihdamın korunmasına yönelik tedbirler de çok önemli. Son dönemde artan işsizlik oranları dikkate alındığında, Covid-19 salgınından kaynaklı olası ilave işgücü kayıpları değerlendirilerek, istihdamdaki daralmanın önüne geçilebilmesi için ilave istihdama ilişkin teşviklerin değerlendirilmesi ve mevcut çalışanlar için de uygulanması gündeme alınabilir. Uzaktan çalışma ile ilgili ikincil mevzuatın ivedilikle yayınlanması ya da salgın dönemi için uzaktan çalışma modelinde işverenlerin üzerindeki yasal riskleri azaltacak geçici düzenlemelerin yapılması da önemli. Hızlı aksiyon alınarak salgının yayılmasının önüne etkin bir şekilde geçilebilmesi için ateş ölçümü, öksürük ve solunum zorluğu ile ilgili verilerin hassas nitelikli kişisel veri kapsamından geçici olarak çıkarılması sağlanmalıdır.
Gümrük operasyonlarının aralıksız ve seri şekilde devamına öncelik verilerek gerekli yakın takibin yapılması da faydalı olacaktır. Yakın zamanlı diğer raporlama ve bildirim yükümlülüklerinin ötelenmesi, e-fatura, e-defter, e-irsaliye, e-arşiv, e-smm, e-dekont gibi uygulamaların tek başına yeterli görülmesi, ayrıca ıslak imzalı hallerinin istenmemesi de iş süreçlerinin etkin yönetimi açısından fayda sağlayacaktır. Vergilerde belirlenecek süre ile erteleme sağlanması ya da azaltılması da şirketlerimizin finansal yükünü hafifletme ve iş sürekliliği açısından kritik. Tüp ve basınçlı kap üretimi yapan işletmelerin azalan taleplere karşın iş sürekliliğini sağlayacak teşvik sistemlerinin değerlendirilmesi de mevcut istihdamın devamlılığını sağlayacaktır.”
SEKTÖRÜN SÜRECİ DAHA AZ HASARLA ATLATMASI İÇİN ÖNERİLER
Sürecin sektör için daha az hasarla atlatılması için yapılması gerektiğini düşündüğünüz düzenlemeler var mı?
“Sektörümüzde 2 kg ve üzeri LPG tüplerinin tüketicilerin evine götürülmesi, bağlantısının yapılması ve güvenli kullanımının garanti altına alınması, gerek teknik emniyet sağlanması gerekse mevzuat gereğince zorunlu. Dağıtım şirketleri tüpgaz bayilerinin müşteriye ürünleri götürmesi sürecinde kullanması gereken maske, eldiven, dezenfektan gibi malzemeleri temin etmek için yoğun çaba gösteriyorlar. Ancak, ihtiyaca bağlı yeterli tedarikçi bulmak ve temin edilebilen ürünlerin gönderiminde sıkıntılar yaşanıyor. Bu aşamada illerde; bayilerimizin, nakliyecilerimizin bu ekipmanları temin edebileceği adreslerin Valiliklerce belirlenmesi ve temin kolaylığı sağlanması önem taşıyor. Ayrıca ürün ve hizmetlerin tedarikinde çalışan tesislerimize de İl Sağlık Müdürlükleri ve Valiliklerimizce standarda uygun maske temini konusunda destek verilmesi önemli. Bir işletmede her bir çalışan için günlük asgari 3 cerrahi maske ihtiyacı bulunuyor.
İlgili Kamu birimlerince sıklıkla gündeme getirildiği ve özellikle talep edildiği üzere saha operasyonu sağlayan ekiplerimiz haricindeki personelimiz evden çalışma modeline geçti. Evden çalışma yapıldığı süre içinde lisans işlemlerinde kolaylaştırıcı önlemlerin alınması, lisans sürelerinin uzatılması, alınması gereken resmi evraklardan kaynaklı olası gecikmelerde süre tanınması, LPG yetkili personel eğitimlerinin belirlenecek süre ile ötelenmesi gibi geçici süre ile kabul edilecek düzenlemelerin yapılmasını önemsiyoruz.
İçişleri Bakanlığımız tarafından yayımlanan genelgede ülke genelinde çalışması öngörülen istasyonlar için kura yöntemi ile karar veriliyor. Çalışmaması gereken istasyonlarımızda ise güvenlik açığı oluşmaması adına personel bulundurulması zorunlu. Ayrıca, bu istasyonlarda satışa izin verilmemekle birlikte stoklarda sıkıntı yaşanmaması açısından ikmal izni verilmesini de son derece önemsiyoruz. Bu sayede hem operasyonel verimlilik sağlanacak hem de sahada tanker hareketi azalacaktır.
Başta sağlık personelimiz olmak üzere bu zor dönemde görevine devam eden işlerde çalışanlara şükranlarımızı sunuyoruz. Bu dönemde büyük bir özveri ile evlere tüpgaz servisi yapan, istasyonlarda, tesislerde çalışan ekiplerimiz başta olmak üzere sektörümüzdeki paydaşlarımıza da ayrıca teşekkür ediyorum. Sağlıkla ofislerimize döneceğimiz ve normalleşeceğimiz dönemi heyecanla bekliyorum.
TBMM’nin açılışının 100. yılını evlerimizde de olsak coşkumuzu hissederek kutladık. Tekrar 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramımızı kutluyorum. Ramazan ayının da ülkemize, dünyamıza bolluk ve bereket getirmesini diliyorum.”