VANA BİZDE

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) tartışmalı referandumuyla ilgili sert mesajlar veren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Bundan sonra Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi bakalım petrolünü nereye akıtacak ya da satacak? Vana bizde. Kapattığımız anda o iş de bitti” diye konuştu.

YAPTIRIMLAR MASADA

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) 25 Eylül’de gerçekleştirdiği tartışmalı bağımsızlık referandumu kararı enerji piyasalarını da yakından ilgilendiriyor. Irak, Türkiye ve İran’ın uyarılarına rağmen referandumun iptal edilmeyerek gerçekleştirilmesi sonrası gözler bölgesel yönetime karşı atılacak adımlara çevrildi. Günlük 500 bin varile yakın petrol ihraç eden Irak Kürt Bölgesel Yönetimine karşı atılacak olası adımlar ve yaşanabilecek muhtemel bir çatışma IKBY’nin petrol ihracatını durdurabilir. Gas&Power yazarları Serkan Şahin ve Emin Emrah Danış krizin enerji boyutunu, alınabilecek olası önlemler ve etkilerini değerlendirdi.

BAKAN ALBAYRAK ABD’DE

120’den fazla devlet ve hükümet başkanının katıldığı Birleşmiş Milletler (BM) 72. Genel Kuruluna katılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yoğun New York programına Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak da eşlik etti.

 

HABERİN DEVAMI…

 

VANA BİZDE

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY)  tartışmalı referandumuyla ilgili sert mesajlar veren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan,  “Bundan sonra Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi bakalım petrolünü nereye akıtacak ya da satacak? Vana bizde. Kapattığımız anda o iş de bitti”  diye konuştu.

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) 25 Eylül’de gerçekleştirdiği tartışmalı bağımsızlık referandumu kararı Askeri, siyasi ve ekonomik açılardan olduğu kadar enerji piyasaları açısından da gözleri bölgeye çevirdi.

Irak, Türkiye ve İran tarafından haftalardır yapılan uyarılara rağmen referandumun iptal edilmeyerek gerçekleştirilmesi sonrası gözler bölgesel yönetime karşı atılacak adımlara çevrildi. Günlük 500 bin varile yakın petrol ihraç eden Irak Kürt Bölgesel Yönetimine karşı atılacak olası adımlar ve yaşanabilecek muhtemel bir çatışma IKBY’nin petrol ihracatını durdurabilir. Gelişmeler global petrol piyasaları tarafından yakından takip edilirken Türkiye’nin atacağı olası adımlar arasında IKBY’nin Ceyhan üzerinden yaptığı petrol ihracatının durdurulması seçeneğinin de olduğu ifade ediliyor. Öte yandan Başbakan Binali Yıldırım’ın “bizim bundan sonraki adımlarda Irak Merkezi Yöntemini daha fazla, doğrudan muhatap alarak ona göre kararlarımızı vereceğiz.”  açıklamasında bulundu.

Irak Milli Güvenlik Kurulu’nun 24 Eylül’de Irak Başbakanı Haydar El-İbadi başkanlığında yaptığı toplantı sonrası IKBY’nin tüm sınır kapıları ve havalimanlarını Bağdat’a teslim etmesini, komşu ülkelerden de petrol ve sınır konusunda sadece Bağdat ile ilişki kurmasını talep etti. Arından Irak Meclis’inin aldığı “Kerkük’teki petrol kuyularının merkezi yönetime teslim edilmesi” kararı geldi. Bu gelişmeler sonrası Türkiye’nin bölgesel yönetimin en önemli gelir kaynağı durumundaki petrol ihracatını Irak’ın talebi doğrultusunda durdurarak bölgesel yönetim üzerinde baskı oluşturabileceği değerlendiriliyor.

Emin Emrah Danış

Gas&Power’a değerlendirmelerde bulunan Global Energy Research Partners Araştırma ve Strateji Direktörü Emin Emrah Danış ise Türkiye’nin uyarılarına rağmen gerçekleştirilen tartışmalı referandum sonrası Türkiye’nin atacağı olası askeri, siyasi ve ekonomik adımların bölge ülkeleriyle eş güdüm halinde olacağını ifade etti.

Danış, “Alınacak olası kararlar sonuçları bakımından kısa ve uzun vadeli olmak üzere farklı opsiyonlar içerecektir. Petrol gelirleri bölgesel yönetimin krizdeki ekonomisini ayakta tutan en önemli gelir kaynağı durumunda. Irak Merkezi Hükümetinin geçtiğimiz günlerde petrol konusunda komşu ülkelerden sadece kendisiyle görüşülmesi yönündeki kararı önemli. Sözde referandum sonrası Türkiye bölgenin tartışmalı hale gelecek petrol ihracatını bölgeyi izole etmek ve ekonomik baskıyı arttırmak için Irak’ın da olası talebi ve eş güdümlü olarak durdurulabilir. Türkiye’nin bu konuda Irak’la birlikte hareket etmesi önemli olacaktır. Başbakanımızın da ifade ettiği gibi aralarında Enerji Bakanlığının da olduğu birçok Bakanlığın alınacak önlemlerle ilgili olarak çalışıyor olması bu opsiyonun da masada olduğunu gösteriyor” dedi.

Bölgede bulunan doğal gaz kaynaklarının dünya piyasalarına ulaştırılmasının da referandum kararıyla birlikte çok zor hale geldiğinin altını çizen Danış, “Geçtiğimiz hafta Rus şirketi Rosneft bölgesel yönetimle yaklaşık tutarı 1 milyar dolar olan doğal gaz boru hattı anlaşmasına vardığını açıkladı. Bölgede bulunan doğal gazın Türkiye ve Avrupa piyasalarına ulaşabilmesi referandum kararı sonrası hem çok zor hem de tartışmalı hale geldi. Bölgesel Yönetim Irak ve bölge ülkelerini karşısına alan, bölgeyi Yugoslavya’nın dağılması sonrası yaşanan ve uzun yıllar devam edecek bir iç savaşa sürükleyebilecek olan bu kararından ve referandum sonucunun iptalinden başka bir çıkış yolu olmadığını anlaması gerekiyor” diye konuştu.

Serkan Şahin

Konuyla ilgili Gas&Power’ın sorularını yanıtlayan Thomson Reuters Oil Research Avrupa ve Afrika Bölge Müdürü Serkan Şahin, “IKBY’nin en büyük gelir kalemi olan Kerkük petrolünün sadece IKBY icin değil, aynı zamanda Akdeniz rafinerileri için de önemli bir kaynak olduna işaret etti.

Şahin, “IKBY’nin en büyük gelir kalemi olan Kerkük petrolü, sadece IKBY icin değil, aynı zamanda Akdeniz rafinerileri için de önemli bir kaynak. Fiziksel özellikleri gereği dizel üretimi de güçlü. Ceyhan Limanı’nın getirdiği lojistik avantajla taşıma maliyetleri ve ulaşım süreleri dikkate alındigında oldukça önemli. Bizim hesaplamalarımızla Ocak 2017’den bu yana Ceyhan’dan yapılan Kerkük petrolü ticareti %262 artarak 533,000 varil/gün’e ulaştı. Irak’ın yılın ilk sekiz ayında Basra’dan yaptığı petrol ihracatı ortalama 3.16 milyon varil/gün seviyesinde ve şu an Kerkük ihracatı toplam Irak petrol ticaretinde %14.5 paya ulaşmış durumda. Kerkük petrolü Akdeniz havzası icin kritik önemde ve Türkiye’nin Kerkük petrolünün çıkışına getireceği kısıtlama IKBY’nin petrol gelirlerine ciddi bir darbe vuracagı gibi, Akdeniz rafinerilerinin kar marjlarında da etki oluşturacaktır. Rosneft’in bu yıl başında IKBY’ye Almanya’daki rafinerilerine ulaştırmak üzere fiziki Kerkük petrolü karsılığında 1 milyar ABD Doları ön ödeme yapmasının ardından Kerkük petrolü için Akdeniz dışı imkanların da oluşmasına karşı, Türkiye’nin olası Ceyhan Limanı’nı kapatma girişiminin sadece IKBY ile olan ilişkilerini değil, Rusya ve bu ticarete konu diğer ülkeler ile olan ilişkilerine de etki yapacağını akılda tutmak çok önemli” dedi.