Bayiler endişeli

EPDK’nın akaryakıtta bugünden itibaren uygulamaya koyduğu tavan fiyat konusunda bayi sendikaları PÜİS, TABGİS ve EPGİS açıklamalarda bulundu. Tavan fiyat uygulamasından bayilerin olumsuz etkileneceğine yönelik endişelerini dile getiren bayi sendikaları, sektörün üzerindeki maliyetlere dikkat çektiler.

Sendikalardan yapılan açıklamalar şöyle:

PÜİS

PÜİS Genel Başkanı İmran Okumuş, EPDK’nın aldığı tavan fiyat kararını doğru bulmadıklarını ifade ederek; “Sektörün tavan fiyata değil değil taban fiyata ihtiyacı vardır” diye konuştu.

Petrol Ürünleri İşverenler Sendikası (PÜİS) EPDK’nın akaryakıt sektörüne yönelik dün almış olduğu tavan fiyat kararına ilişkin bir basın toplantısı düzenledi.

EPDK’nın aldığı kararı değerlendiren PÜİS Genel Başkanı İmran Okumuş, kararı doğru bulmadıklarını ifade ederek; “EPDK’nın almış olduğu bu karar kesinlikle hatalıdır. Bu kararın niçin hatalı olduğunun detaylarını sizlerle paylaşacağım. Hepiniz biliyorsunuz ki akaryakıt sektörü 200 milyar lirayı aşan piyasa büyüklüğüyle ülkemizin en önemli sektörlerinden biri. Öte yandan sektörümüz 100 bini aşkın kişiye istihdam sağlıyor ve devletin dolaylı vergi gelirlerinin yaklaşık yüzde 26’sını yine bu sektör topluyor. Bu vergiyi de devletine peşin ödüyor, sonra litre litre satış yaparak geri toplamaya çalışıyor. Böylesi kritik bir sektörün düzenleyici kurum tarafından kamuoyu önünde ‘Haksız kar artışı’, ‘Gizli zam’, ‘Kar oyunları’ gibi ifadelerle itham edilmesi emek yoğun olan sektörümüzden helal yoldan para kazananları tarifsiz bir üzüntüye sevk etti” ifadelerini kullandı.

Devletin aldığı karara her zaman saygı duyduklarını fakat suçun tamamının sektöre yansıtılmasını doğru bulmadıklarını vurgulayan Okumuş; “Sektörün mali yükünü düzenlediğimiz toplantılarda sık sık dile getiriyoruz. Pandemi gibi zor bir dönemde bile 7/24 kesintisiz hizmet veren ve yoğun bir çaba harcayan bir sektör olarak taban fiyat beklerken tavan fiyat uygulamasıyla niye cezalandırılıyoruz inanın anlamakta güçlük çekiyorum. Kaldı ki tüketiciyi mağdur eden bir dağıtım şirketi ya da bayi varsa EPDK bu sektörün düzenleyici kurumu, bunun bilgisi mutlaka onlarda vardır. EPDK cezayı suçu işleyene vermeli, sektörün tümünü itham altında bırakarak bu şekilde cezalandırılmak ve karalamak doğru değil. Ana konu bu kadar özveriyle çalışan bir sektörün dolandırıcılıkla suçlanmasıdır. Sektörün tavan fiyata değil taban fiyata ihtiyacı vardır” dedi.

TABGİS

17/03/2021 Tarihinde Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından akaryakıt sektöründe dördüncü kez alınan tavan fiyat kararını ve kararın kamuoyuna açıklanan gerekçelerini namuslu, dürüst ve yaptığı işe hiçbir leke bulaştırmamış bayilerin temsilcisi olarak büyük bir üzüntüyle karşılıyoruz. 

Kararın akaryakıt bayileri üzerinde ekonomik olarak son derece yıkıcı etkileri olacağı bir yana, uzun bir zamandır enflasyonun altında seyreden marjlara mahkum edilen ve buna rağmen gerek sahip olduğu istihdamını koruyan,  gerekse devlet hazinesine vergisini kuruşu kuruşuna ödemek için çırpınan bayilere bu uygulama reva görülmemeliydi.

Özellikle belirtmek isteriz ki, “Ucuzdan Pahalısı Olmaz”. Son dönemlerde yapılan SİLİCİ operasyonları da göstermektedir ki, piyasamızda ucuz satışın yolu ancak vergi kaçakçılığıyla mümkündür. Söz konusu operasyonları TABGİS olarak her şekilde desteklediğimizi de bir kere daha belirtmek isteriz.

5015 Sayılı Petrol Piyasası Kanunu ve alt mevzuatına göre dağıtım payları şu anda motorin ürünlerinde litrede 1,54 TL,  benzin ürünlerinde litrede 1,27 TL olması gerekirken,  dağıtıcı ve bayilerin toplam brüt payı sadece 86 kuruştur. Pandemi döneminin daha da ağırlaştırdığı tüm bu zorluklara göğüs geren meslektaşlarımız gerçek dışı gerekçelerle alınan bu kararı ve ithamları asla hak etmemektedir.

Olması gereken dağıtım paylarının neredeyse yarısı kadar bir marjla giderlerini karşılamakta zorlanan bayiler aynı anlayışı EPDK’dan da beklemektedirler. Zira, EPDK bu sektörden aldığı gelir payını her yıl başında düzenli olarak artırmaktadır.

EPDK yaptığı açıklamada serbest piyasanın tüm unsurlarıyla uygulanması gerektiğini ifade etmiştir. Unutulmamalıdır ki, bu unsurlara sektör paydaşları da dahildir. Tüketicinin sağlıklı bir rekabet ortamında akaryakıt temin edebilmesi hepimizin önceliğidir. Ancak, bayilerin çok düşük marjlarla çalışmaya zorlanmasını serbest piyasa mantığıyla bağdaştıramadığımız gibi alınan kararı da saygıdeğer kamuoyunun takdirine bırakıyoruz.

Akaryakıt bayilerinin temsilcisi olarak sektörümüzün kamuoyu nezdinde basına yansıyan şekilde menfi ifadelerle olduğundan farklı gösterilmeye çalışılmasını kesinlikle kabul etmiyoruz.

Saygıyla kamuoyunun bilgilerine arz ederiz.

EPGİS

EPDK’nın almış olduğu karara istinaden,  18 Mart tarihinde uygulamaya geçecek olan ve 2 ay süreyle akaryakıt fiyatlarına getirilecek olan tavan fiyat uygulaması maalesef sektörümüz paydaşlarına onarılması güç bir darbe vuracaktır.

Akaryakıt fiyatlarının 7 TL ortalamalarda olduğu bir dönemde toplamda 1 TL bile olmayan Bayi/Dağıtıcı karında %25 kesintiye yol açan bu karar yüzbinlerce sektör çalışanına Pandemi döneminde gelen ikinci büyük felaket olarak da adlandırabilir. Bu sebeple Sendika hukukçularımız ilgili kararı ivedilikle inceleyip kararın öncelikle yürütmesinin durdurulması ve sonrasında iptali için gerekli girişimlerde bulunacaklardır.

Amacının vatandaşa daha uygun fiyat ile akaryakıt satışının olduğunu hedefleyen EPDK, fiyatlandırma sistemi içinde almış olduğu litre başı 5 krş’luk gelir payından neden feragat etmemektedir ve tüm yükü bayi ve dağıtıcı şirkete yüklemektedir. Bu gelirinden feraagat etmesi en azından bizim üzerimizdeki yükü de azaltacaktır.

2 ay öncesinde başlayan Silici-1 ve Silici-2 operasyonları ile sektörde yaşanan vergi kaçakçılığına (Yaklaşık 27 milyar TL) yapılan müdahale ortadayken, alınan bu karar kanunlara saygılı düzgün istasyon işletmecilerine bir ceza niteliği taşımaktadır.

Motorin satışında akaryakıt istasyonları brüt olarak litrede 1 TL kazanmaktadırlar. Bu brüt gelirin içinde; personel gideri, elektrik, su, kira, stopaj giderlerini çıkardığımızda ortalama 55 krş gelir kalmaktadır.

Diğer yandan uygulanan merkez bankası faiz kararları ile bankaların uyguladığı komisyon oranları %0.99’dan şu anda %1.70’lere gelmiştir. Aradaki fark TL bazında 45 krş seviyesindedir. İstasyon sahibinin eline kalan net kar ise sadece litrede eksi 10 krş’tur.

Durum böyle iken 17-25 krş fiyatların indirilmesi kararı istasyonların daha da zarar etmesi ve batmasına sebep olacaktır.