TÜPRAG, 2 milyar dolar yatırım ile Türkiye’deki altın üretiminin yüzde 25’ini gerçekleştirdi

Sibel Acar – İzmir

Madenler, ekonomik büyüme ve kalkınma için önemli emtialar arasında yer alırken enerji, sanayi, ulaşım gibi pek çok alanda yaygın bir kullanıma sahip olarak karşımıza çıkıyor.

Madencilik sektörü Türkiye’nin dış ticaretinde de kayda değer bir yere sahip olurken Türkiye’nin toplam ihracatında önemli bir yer edinen sektör, dünyada artan hammadde gereksinimleri nedeniyle ülkemizde öne çıkan alanlar arasında yer alıyor.

TÜPRAG, İzmir-Efemçukuru ve Uşak-Kışladağ altın madenlerindeki üretim faaliyetleri kapsamında Türkiye’de yatırım, üretim ve istihdama katkı sağlamayı sürdürüyor.

TÜPRAG nezdinde 1347 çalışan, yüzde 80 yerel işgücü ile 2 milyar dolar yatırımın yapıldığı işletmede 2006’dan bu yana 165 ton altın üretimi gerçekleştirdi. Türkiye’deki altın üretiminin yüzde 25’ini TÜPRAG üretti.

Efemçukuru Altın Madeni Projesi ise İzmir ili, Menderes ilçesi sınırında, Efemçukuru köyü yakınlarında yer alan işletme ruhsatlı sahada açılarak 2011 yılı itibariyle işletilmeye alındı. Hali hazırda işletilmekte olan Efemçukuru Altın Madeni Faaliyet Alanı, Ege Bölgesi’nde, İzmir iline yaklaşık 20 km ve Menderes ilçesine ise 14 km mesafede yer alıyor.

Yer altında ve yer üstünde olmak üzere 2 adet mekanik fabrika bulunan işletmede bütün faaliyetler sürdürülebilirlik çerçevesinde yapıyor. Siyanür kullanılmayan işletme safhasında yüzdürme yöntemi kullanılıyor.

EFEMÇUKURU ALTIN MADENİNDE YEREL İSTİHDAM ORANI İSE YÜZDE 59.8

Efemçukuru Altın Madeni Genel Müdür Yardımcısı Onur Demir, işletmenin faaliyete geçmesinin ardından bölgede madenciliğin düzenli gelir kaynağı olduğunu belirterek, “Efemçukuru’nda toplam çalışan sayısı 508, yerel çalışan 304, yerel istihdam oranı ise yüzde 59.8 civarında. Bölge geçimini tarım ile sağlarken TÜPRAG ile birlikte endüstriyel faaliyetlere de geçtiler. İşletmemizde her haneden bir kişi çalışıyor. Efem çukurunun toplam istihdam oranı yüzde 59 civarı, mavi yakayı da kendi arasında sayarsak bu rakam yüzde 88.2 rakamlarına ulaşıyor” ifadelerini kullandı.

Bölgede üretim yaparken, rehabilitasyon çalışmalarının da devam ettiğini ifade eden Demir, çalışması tamamlanan alanların tekrar doğaya kazandırmak için gerekli tüm planlamaların gerçekleştirildiğini belirtti.

MADENCİLİKTE GÜVEN SAĞLAYAN UYGULAMA: SIĞINMA İSTASYONLARI

İşletme, madencilik sektöründeki riskleri en aza indirmek için dünyadaki uluslararası standartlara sahip uygulamalardan yararlanıyor.

İşletmede yer altı güvenliği, uluslararası standartlara uygun olarak donatılmış sabit ve taşınabilir sığınma istasyonlarıyla en üst düzeyde sağlanıyor. Bu özel güvenlik birimleri, olası bir acil durumda çalışanların güvenli şekilde bekleyebileceği, oksijen destekli, yiyecek, içme suyu ve iletişim ekipmanlarıyla donatılmış alanlardan meydana geliyor.

Madende hâlihazırda ikisi 30 kişilik olmak üzere toplam iki sabit sığınma istasyonu, ayrıca üç adet 16 kişilik ve yedi adet 8 kişilik mobil sığınma istasyonu bulunuyor. Mobil istasyonlar, yer altı galeri ilerlemelerine paralel olarak çalışma alanlarına yakın noktalara taşınabilirken, sabit istasyonlar kuyu ve acil çıkış hatlarına entegre edilerek uzun süreli korunma imkânı sunuyor. Tüm bu sığınma istasyonlarının yerleşimi, Acil Durum Kaçış Planı doğrultusunda planlanarak yer altı vardiya amiri ile yer üstü kontrol odası tarafından anlık olarak takip ediliyor.

Bu ileri teknoloji sayesinde, gaz seviyeleri, enerji durumu ve içeride bulunan kişi sayısı gibi kritik bilgiler anlık olarak kontrol merkezine iletilirken böylece acil müdahale süreçleri hızlı ve veri temelli şekilde yönetilebiliyor.

Genel Müdür Yardımcısı Onur Demir, “Efemçukuru’nda uygulanan bu kapsamlı güvenlik altyapısı, yalnızca üretim süreçlerinin değil, insan hayatının da önceliklendirildiğini net bir şekilde ortaya koymaktadır. Sahip olduğumuz sığınma istasyonu kapasitesi, üretim yapımız ve iş planımız doğrultusunda yeterli güvenlik altyapısını sağlayacak düzeydedir” ifadelerini kullandı.

ŞİRKET TARAFINDAN YÜRÜTÜLEN SOSYAL FAALİYETLER

– Eğitim TÜPRAG için önem arz eden konuların başında geliyor. 2005 yılında bölgedeki eğitim faaliyetlerine başlayan şirket, 2024 yılında liseye devam eden ve mezun olan 101 kişiye ulaştı. Bu 101 kişiden 16’sı üniversite mezunu olarak öne çıkarken mezun olan kişilerin yüzde 50’si TÜPRAG’ta iş hayatına devam ediyor.

– Ayrıca BM Sürdürülebilir kalkınma hedefleri kapsamında eğitim erişim için servis desteği sağlanıyor, kız çocuklarının eğitimi önceliklendiriliyor, yetenek havuzu oluşturularak yerel istihdam destekleniyor, toplumsal eşitlik ve fırsat eşitliğine katkı sunuluyor. Bölgedeki okul bakım onarım çalışmaları da şirket tarafından gerçekleştiriliyor.

– Toplum sağlığı alanında yürütülen faaliyetler kapsamında ise işletme nezdinde bulunan revirde toplam 12 kişi yer alıyor. Bu kişiler yalnızca maden içerisinde değil aynı zamanda dış müdahaleye de destek olunuyor. Son 5 yılda toplam 4501 dış müdahale gerçekleştirdi.

– Türkiye Madenciler Derneği (TMD) tarafından düzenlenen 3. Maden Kurtarma Yarışması, 17-20 Eylül 2024 tarihleri arasında Tavşanlı/Kütahya’da TKİ Garp Linyitleri İşletmesi’nin ev sahipliğinde başarıyla gerçekleştirildi. 3. Maden Kurtarma Yarışması’nda Çayeli Bakır ve TÜPRAG birinciliği paylaştı.